MERSİN (A.A) - Mersin Ticaret Borsası Başkanı Abdullah Özdemir,
dış piyasalardaki dalgalanmaların etkisiyle Türkiyede buğday fiyatlarının
şok biçimde artacağı beklentisinin gerçekçi olmadığını bildirdi.
Özdemir, yaptığı yazılı açıklamada, Amerikanın bazı bölgelerinde
kuraklıktan dolayı buğday üretiminde düşüş olacağının öngörülmesi, buğday
üretiminde söz sahibi olan Ukrayna ve Rusyada da üretimin azalacağının ortaya
çıkmasının, fiyatlarda artış beklentisi oluşturduğunu belirtti.
Temel gıda maddesi ekmeğin ham maddesi olan buğdaydaki uluslararası fiyat
yükselişlerini bahane eden spekülatörlerin, medya üzerinden Türkiyedeki buğday
ve ekmek fiyatlarının artacağı söylentisini yaymaya başladıklarını ifade eden
Özdemir, bu beklentinin gerçekleşebilmesi için Türkiyedeki buğday üretimin sert
biçimde düşmesi, net buğday ithalatının ciddi oranda artması, buğday stokların
erimesi ve hepsinden önemlisi ortalama dünya buğday fiyatının, Türkiyedeki
ortalama buğday fiyatının üzerine çıkmış olması gibi şartların oluşması
gerektiğini vurguladı.
Yerli ve yabancı kuruluşların yaptığı tahminlerin tamamında, bu yıl
Türkiyedeki buğday üretiminin düşmeyeceği, tam tersine az da olsa artacağının
görüldüğüne işaret eden Özdemir, şunları kaydetti:
Geçen yıl ülkemiz 3,5 milyon ton dolayında buğday ithal etmiş, buna
karşılık ihraç edilen buğday ve mamulleri (özellikle un ve makarna) miktarı 3,7
milyon ton olmuştur. Buradan da anlaşılacağı gibi, Türkiye net ihracatçı
konumundadır. Buğdayda ithalata bağımlı olduğumuz varsayımı doğru değildir.
Ülkemiz 2012 yılı hasat sezonuna yaklaşık 3 milyon tonun üzerinde bir stokla
girmiştir. Dolayısı ile hiçbir ithalat yapılmasa bile, yurt içi üretim ve
stoklarımız, iç tüketime fazlasıyla yetecektir.
Ülkemizde 1 ton buğday fiyatı 370 dolar civarındadır. Oysa bu fiyat, buğday
fiyatlarının en hızlı arttığı ABDde bile geçen hafta 260-270 dolar dolayındaydı.
Uluslararası fiyatlar, ülkemizdeki ortalama buğday fiyatı düzeyine ulaşmadığı
sürece, iç piyasamızdaki fiyatlar üzerinde olumsuz bir etki yapması ve bu etkinin
uzun süreli olması beklenmemelidir. Neticede, dış piyasalardaki dalgalanmaların
etkisiyle ülkemizde buğday fiyatlarının şok biçimde artacağı beklentisi gerçekçi
değildir.
-Bakliyat ürünlerinde fiyat artışı beklemiyoruz-
Özdemir, bu yıl kırmızı mercimek hasadının iyi olduğunu ve üretiminin geçen
yıla göre yüzde 20 dolayında artacağının tahmin edildiğini bildirdi.
Halen geçen yıldan devreden 30 bin ton dolayında yerli mahsul ve 55 bin ton
civarında Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB) kapsamında ithal edilen mercimek
stoku olduğunu vurgulayan Özdemir, bundan dolayı şu anda mercimek fiyatlarının
geçen yıla göre yüzde 20 civarında düştüğünü ifade etti.
Kırmızı mercimek kadar olmasa bile, nohut ve kuru fasulye üretim
rakamlarının geçen yıla göre daha iyi olmasının beklendiğine işaret eden Özdemir,
açıklamasını şöyle tamamladı:
Yerli üretim nohut piyasaya gelmeye başlamıştır. Daha şimdiden fiyatlar
geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 30 dolayında gerilemiştir. Bayramdan sonra
yerli ürün kuru fasulyenin piyasaya girmesi ile birlikte fiyatların yüzde 20
dolayında düşeceği tahmin edilmektedir. Bundan dolayı da bakliyat ürünlerinde bu
yıl içinde bir fiyat artışı beklemiyoruz. Sonuç olarak, yurt dışındaki
gelişmeleri bahane ederek buğday fiyatları üzerinde oyun oynamak isteyenlerle her
ramazan bakliyat fiyatlarını artırmaya çalışan spekülatörler, bu yıl hayal
kırıklığına uğrayacaklardır.
Muhabir: Veli Gürgah / Süleyman Tıraş / Aykut Ünlüpınar
Yayıncı: Orhan Topal