TRABZON (A.A) - Meltem Yılmaz - Ağır metal kirliliğinin,
çocuklarda zihinsel gelişim geriliği, sakatlıklar ve bazı organların görevini
yapmaması gibi ciddi rahatsızlara neden olabileceği bildirildi.
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı
Başkanı Prof. Dr. Gamze Çan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ağır metallerin
insan vücudunda toksik etkiye neden olduğunu, bu toksiklerin solunum, beslenme ve
temas yolu ile insan vücuduna girerek zehirlenme oluşturduğunu söyledi.
Ağır metale maruz kalan çocuklarda en çok karşılaşılan sorunun kurşun
zehirlenmesi olduğunu belirten Çan, Kurşun havaya karışıyor ve solunum
sistemine çok fazla miktarda alınabiliyor. Hemen yüksek dozda kanda birikerek
zehirli bir etki yaratmıyor ama yıllar içinde vücutta birikime yol açıyor dedi.
Prof. Dr. Çan, erişkinlerde sinir sistemi ve beyin gelişim dönemi
tamamlandığı için genellikle bir sıkıntıya neden olmadığını ifade ederek, Ancak
çocuklar için anne karnından itibaren bu temasın başlaması, yavaş yavaş birikime
yol açıyor. Eğer yüksek dozda ağır metal kirliliğine maruz kalınıyorsa, o zaman
çocuğun zihinsel gelişim geriliğinden, genel anlamda büyüme ve gelişme
geriliğine, kansızlığa, kilo almasının engellenmesine, kemik ve böbrekte
birikerek böbrek yetmezliği gibi sıkıntılara yol açabiliyor diye konuştu.
Kurşun zehirlenmesinde çoğunlukla belirtiye rastlanmadığını vurgulayan Çan,
Eğer çocuk uzun zamandır kilo almıyorsa, her şey normal olmasına rağmen
gelişiminde gerilik varsa, soluk benizli ve kansızlığı varsa, karın ağrısı gibi
şikayetlerden bahsediyorsa bu durumda kurşun zehirlenmesinden şüphelenilmesi ve
taramadan geçirilmeli dedi.
-Kırtasiye malzemelerine dikkat edilmeli-
Prof. Dr. Çan, akut yolla sürekli kurşuna maruz kalan çocukların risk
altında olduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti:
Kurşunun havaya salınması ve solunum yolu ile alınması Avrupaya oranla
ülkemizde daha fazla. Avrupada kurşunsuz benzin kullanımı daha yaygın. Karadeniz
Sahil Yolu yaşam alanlarına, yürüyüş yoluna çok yakın. Burada ciddi anlamda taşıt
trafiği söz konusu. Buradaki yürüyüşler küçük çocuklar açısından çok sık
yapılıyorsa tehlike oluşturabiliyor. Yine cadde üzerindeki evler çocuklar
açısından risk taşıyabilir. Çünkü o havayı soluyorlar.
Benzin ve hava dışında da çocukların kurşuna maruz kalabileceğini belirten
Çan, Eski evlerdeki boyaların içinde kurşun var. Yine eski tesisatlarda kurşun
borular var ve bu kurşun boruların olduğu tesisatlı evlerde kurşun, su
sisteminden alınabilir. Plastik oyuncakların boyaları içinde kurşun olabiliyor.
Hem çocuklar her şeyi ağızlarına soktuğu için hem de ortamda buharlaşan solunum
yolu ile alınabileceği için risk yaratabiliyor dedi.
Prof. Dr. Gamze Çan, okulların açılması ile birlikte ebeveynleri satın
alacakları kırtasiye malzemeleri konusunda dikkatli davranmaya davet ederek,
şunları kaydetti:
Alınacak malzemelerde, azo boya ve kurşunlu boya ile riskli fıtratları ve
kanserojen madde içermediğini belirten etiketlere dikkat edilmeli. Tüketici
olarak daha bilinçli hareket etmek, bireysel anlamda yapabileceğimiz en önemli
şeylerden biri. Kaynağını bilmiyorsak ya da ekonomik anlamda sağlıklı ürünlere
ulaşamıyorsak, eskiden annelerimizin, büyüklerimizin bize yaptığı gibi
çocuklarımıza kendimiz oyuncak yapalım. Bezlerden dikerek, içini kendimiz
doldurduğumuz daha güvenli, en azından içerik maddesini bildiğimiz şeylerle
çocuklarımızın temas etmesini sağlayabiliriz.
Muhabir: Tuğba Yardımcı Mısır
Yayıncı: Murat Kaban