SİVAS (A.A) - Muzaffer Akyüz - Cumhuriyet Üniversitesi Gıda
Mühendisliği Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Nevcihan Gürsoy, damacanalarda bulunan
Bisfenol A maddesinin, damacana suyunu kullanan anne adaylarını ve
karınlarındaki bebeğin sağlığını tehdit ettiğini belirterek, anne adaylarına suyu
cam kaplarda muhafaza etmelerini önerdi.
Gürsoy, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yaz aylarında sıcaklığın artışıyla
birlikte plastik kaplarda depolanan su tüketimindeki artışın ve günlük hayatta
kullanılan plastik malzemelerin ciddi sağlık sorunlarını da beraberinde
getirebildiğini vurguladı.
Özellikle çok kullanışlı plastik malzemelerin yapımında kullanılan bazı
kimyasalların gıda maddelerine geçişinin, farkında olunmasa da sağlığı tehdit
ettiğini dile getiren Gürsoy, Bunların en önemlilerinden biri Bisfenol Adır.
Bisfenol A, işlevsel iki fenol grubu bulunduran, organik bileşiklerde çözünen
fakat suda az çözünen bir maddedir. Çoğunlukla polikarbon gibi bazı plastiklerin,
şekillendirildikten sonra sertleşen plastik ham maddeli ürünlerin üretiminde
kullanılmaktadır. Yılda yaklaşık 3 milyar kilogram üretilmekte, tıbbi malzemeden
çocuk biberonuna, diş dolgusundan yiyecek içecek kabına kadar birçok alanda
kullanılmaktadır dedi
Yrd. Doç. Dr. Gürsoy, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca, bu maddenin,
biberon gibi bebek beslenmesinde kullanılan polikarbonat malzemelerin üretiminde
kullanımının yasaklandığını hatırlatarak, Biberonlarda kullanılmayan bu
tehlikeli unsur, damacanalardaki suyu kullanan annenin ve anne karnındaki bebeğin
sağlığını tehdit eder durumdadır. Bu tehlikenin biraz da önüne geçebilmeleri için
anne adaylarına önerim, suyu cam kaplarda muhafaza etmeleri. Sıcak ortamda
damacana içinde uzun süre kalan suyun kalitesi ve sağlıklı olma ihtimali giderek
düşüyor ifadelerini kullandı.
2011 yılında ABDde yapılan bir çalışmada hamile kadınların yüzde 96sında
Bisfenol A maddesine rastlandığını bildiren Gürsoy, şunları aktardı:
Hamile anneler, bebekleri ile sağlık yönünden risk altında. Bisfenol
Anın insan sağlığı üzerindeki etkileri hala tartışılsa da biberonlarda
yasaklanmış olması, bunun bir sağlık tehdidi olduğunun göstergesidir. Bununla
birlikte endokrin bozucu etkisi dolayısıyla kansere neden olabileceği, bağışıklık
sistemini bozucu etki gösterdiği, tümör oluşumları, tiroid fonksiyonlarında
bozukluk, hamile bayanlarda sinirsel ve fiziksel sorunlara neden olma gibi
çeşitli yan etkileri olduğu bildirilmektedir.
Nevcihan Gürsoy, şu bilgileri verdi:
Damacana gibi tekrar tekrar kullanılan sert plastiklerde bulunan bu madde,
özellikle güneş altında uzun süre bekletildiğinde daha da riskli hale gelmekte.
Müşterinin görebilmesi için iş yeri önüne dizilen ve güneşte bırakılan
damacanadaki sular büyük bir sağlık tehdidi. Nakliye esnasında dahi güneşin
altında bulunan bu damacanalarda Bisfenol Anın damacanadan suya migrasyonu yani
geçişi oldukça yüksek. Ayrıca sıcak, soğuk içecek ve gıdalarda kullanılan sert
plastik kaşık, çatal ve özellikle çay kaşıklarının kullanımı kolayca göz ardı
edilebilen tehlikelerdir. Üzerinde büyük tartışmaların yaşandığı Bisfenol A ise
pet şişelerde değil polikarbon şişe ve kaplarda bulunuyor. Fakat çoğu kez çıplak
gözle ayrım yapmak mümkün olmaz. Ayrımların yapılması ancak ürünlerin altındaki
rakamlara dikkat edilmesiyle gerçekleşir. Bu kapların alt kısmında oklardan
yapılmış üçgenler içerisine yazılmış olan rakamlar plastik türlerini belirliyor.
Bisfenol Anın özellikle 7 ve 3 numara ile ifade edilen ürünlerde bulunduğu
bildirilmektedir.
Yayıncı: Ahmet Ekici