MARDİN (A.A) - İbrahim Sincar/Şengül Oymak- Zeytin üretiminin bin
yıl öncesine dayandığı tahmin edilen Derik ilçesinde, hasat başladı.
Mardin Zeytin Üreticileri Birliği Başkanı Erkan Doğan, AA muhabirine yaptığı
açıklamada, zeytin hasadına başladıklarını kasım ayının sonuna kadar devam
edeceklerini kaydetti.
Doğan, zeytin ağacının bir yıl bol, diğer yıl az ürün verdiğini, zeytinin bu
yıl yok yılını yaşamasına rağmen il genelinde 500 ton ürün beklendiğini belirtti.
İldeki zeytin üretiminin yüzde 70inin Derikte yapıldığını vurgulayan
Doğan, Bu yıl 4te bir bile verim alabileceğimizi zannetmiyorum. Ona rağmen 500
ton çıkar diye düşünüyorum. Tam anlamda verim aldığımız zaman bu rekolte bin-2
bin ton civarı oluyor. Bu sene çiftçimizin verim alamadığı yılı. Derik merkezinde
20 bin dekara yakın ekili zeytin var. Devlet teşvikleriyle birlikte yeni ekilen
10 bin dekar alan var. Toplam olarak 40 bin dekar civarında ekili alan var
dedi.
-Üreticiye değil üretime destek-
İlçe nüfusunun yarısının zeytincilikle uğraştığını ifade eden Doğan,
Zeytincilik, Derikin yüzde 50sinin geçim kaynağı. İrili ufaklı, babadan kalma
5 dekar 10 dekar araziler var. Yani fakir kesimin geçim kaynağı. Onun için biz
bunu sürekli dile getiriyoruz. Zeytine destek verilirse, ekonomik açıdan ilçeye
büyük faydası olacak. Geçim kaynağı olduğu için ilçe nüfusuna çok katkısı olacak.
Biz üreticiden çok üretime destek verilmesini istiyoruz. Bu bizim için çok
önemli. Zeytine destek istiyoruz. Bu da zeytini geliştirmekle olur, yeni
zeytinliğin dikimiyle olur diye konuştu.
Doğan, ilçede yapılan araştırmalarda 500 yıllık zeytin ağaçlarının
bulunduğunu, ayrıca eski ağaçlar sürekli ıslah edildiği için 2 bin yıllık zeytin
ağaçlarının da var olduğunu kaydetti.
Derik zeytinin literatürde geçtiğini, Mezopotamya bölgesinin zeytinin ana
vatanı olduğunu belirten Doğan, Derik zeytini dış pazara açılamadığı için,
zeytin doğduğu yerde ölüyor dedi.
-Tamamen organik-
Nem oranı düşük olduğu için diğer bölgelere nazaran zeytinde sulu tarım
yaptıklarını, ayrıca hiçbir kimyasal madde kullanılmadığını dile getiren Doğan,
şunları söyledi:
Diğer bölgelerden diğer bir farkımız da tamamen organik olması. Hiçbir
kimyevi gübre kullanmıyoruz. Çok zengin çeşitlerimiz var. 10un üzerinde
çeşitlerimiz var. Derike has olan halhal çeşidi var. Kalitesi onaylanmış bir
çeşidimizdir. Yağ kalitesi 0,20 olarak çıkıyor. Bu çok iyi bir rakam. Damak tadı
olarak onaylanmış bir çeşidimiz. Birçok şirkete verdik. Örneğin Amerika Türk
ortaklı bir şirkete verdik. Bayağı rağbet görüyor. Bugün zeytinyağının fiyatı,
piyasada 5-6 lira iken bizim halhal zeytinimiz 6-7 lira kilo fiyatı. İşte bu
verdiğimiz firmalar çıkardıkları yağı litresini 60 ile 90 lira arasında
satıldığına şahit olmuşuz.
Doğan, halhal çeşidinin taliplisinin fazla olduğunu ve bölgede tüketildiğini
ancak diğer zeytin çeşitlerinin Derik zeytini adı altında pazarlanmasını
istediklerini kaydederek, Halhal çeşidimiz çevre ilçelere ancak yetebiliyor. Bu
sofralık olarak tüketiliyor. Çok rağbet görüldüğü için ilçe dışına çıkarmayı
fazla düşünmüyoruz açıkçası. Diğer kalibreli zeytinlerimizi birkaç sene
Aydındaki şirketlere verdik. Bunlar da Romanya pazarında satılıyordu. Biz kendi
patentimiz altında kendimiz bunu işleyip dış pazarlara, Derik zeytini adı altında
satmak istiyoruz. Bunun için de biraz rekoltenin yükseltilmesi lazım. Devlet
teşvikleriyle beraber tesislerin de kurulması gerekiyor dedi.
-Barış istiyoruz-
Son günlerde yaşanan terör olayları nedeniyle üzüntü duyduklarını da dile
getiren Doğan, şunları belirtti:
Zeytin dalı barışı simgeleyen bir semboldür. Buradaki olaylara baktığımız
zaman hepimiz barışın sağlanmasını istiyoruz. Biz sivil toplum örgütleri olarak
birçok yerde bunu dile getirdik. Buradaki olayların her ne taraftan kaynaklı
olursa olsun halkı tamamen etkilediğini bizi ekonomik siyasi birçok alanda
gerilettiğini düşünüyoruz. Açıkçası cefasını biz çekiyoruz. Buradan bütün
büyüklerimize sesleniyoruz. Birlik olarak gerekirse biz de zeytin dalımızı
uzatalım. Bu yaşananlara son verilmesini diliyoruz.
Zeytin hasadında çalışan 65 yaşındaki Nejat Gür de ekili arazisi olmadığını
fakat yıllardır zeytin toplayarak geçimini sağladığını belirterek, Senelerdir
zeytin işiyle uğraşıyorum. Benim zeytinliğim yok. Başka arkadaşların var. Zeytin
toplama süresi değişiyor. İyi verim olunca 1 ay sürüyor. Bazen de 10 gün sürüyor.
Derik zeytini çok iyidir dedi.
Üniversite mezunu Mehmet Yavuz Gür ise hasat dönemi ailesine yardım etmek
için geldiğini belirterek, şunları söyledi:
Normalde ben bu işle uğraşmıyorum, sosyoloji bölümünden mezun oldum. Derik
zeytini çok kaliteli ama reklamı az yapılıyor. Üniversitede birçok arkadaşıma
Mardinde zeytin yetiştiğini söyledim. Kimse burada zeytinin yetiştiğine ihtimal
vermiyor. Burada üretildiğinden haberdar değiller. Burada belki fabrika olsaydı
daha iyi tanınabilirdi. Zeytini toplarken zorluğu var. Yağmur yağmadığı zaman çok
zor oluyor. Bir de ağaçlara çıkmak çok zahmetli. Ağaçların dalları hemen
kırılıyor. Öyle bir tehlikesi var.
Yayıncı: İrfan Cemiloğlu