DİYARBAKIR (A.A) - Diyarbakır Valisi Mustafa Toprak, "Surların
restorasyonunu özüne ve ruhuna uygun olarak gerçekleştireceğimizi teyit ediyoruz"
dedi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Diyarbakır Valiliği ve Diyarbakır Büyükşehir
Belediyesinin desteğiyle Diyarbakır Surlarının UNESCO Dünya Kültürel Miras
Listesine girebilmesi amacıyla düzenlenen "Diyarbakır Kalesi ve Tarih Şehri
ICOMOS/ ICOFORT 2013 Diyarbakır Toplantısı"nın sonuç deklarasyonu açıklandı.
Diyarbakır Kahvaltı Evinde düzenlenen toplantıda konuşan Vali Toprak,
Diyarbakır Surlarını UNESCO Dünya Kültürel Miras Listesine yazdırmak
istediklerini, bunun için gerekli altyapıyı kuracaklarını söyledi.
"İnsanlığın ortak kazanım ve değerlerini koruyacağız, kullanma ve koruma
dengesi içinde ileriye götüreceğiz" diyen Vali Toprak, hedefleri gerçekleştirme
azim ve kararlılığında olduklarını belirtti.
Toprak, bugüne kadar gerçekleştirilen restorasyonların iyi gittiğini ancak
bunun yetersiz olduğunu vurgulayarak, "Surların restorasyonunu özüne ve ruhuna
uygun olarak gerçekleştireceğimizi teyit ediyoruz. Sokak sağlıklaştırmalarını
ileriye götürecek kaynağa sahibiz. Ortaya konulan fikirlerle, yolumuza daha net
ve emin adımlarla yürüme azmindeyiz" diye konuştu.
Şehrin ve merkezi hükümetin tüm dinamikleri ile güzel birliktelikler
oluşturulduğunun bilinmesini istediklerini ifade eden Toprak, "Kapımız tıpkı
gönlümüz gibi size ve tüm dünya insanlık alemine açık" şeklinde konuştu.
-"Bu aynı zamanda barış çabasıdır"-
Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir, kültürel mirasın
korunması, işlevlendirilmesi, bir yaşam alanı haline dönüştürülmesi ve gelecek
nesillere korunarak aktarılması çabasında tüm dinamiklerle çok önemli bir süreci
tamamladıklarını söyledi.
Toplantının moral, azim ve kararlılıklarına büyük katkı sunduğuna işaret
eden Baydemir, şöyle konuştu:
"Diyarbakır Surlarının inşa edildiği taşlar sizlere 15 ayrı dilde, hoş
geldiniz diyor. Dünyanın bütün dil ve inançları, bu Mezopotamya coğrafyasında
kardeşçe, barış içinde birlikte yaşayabileceğini müjdeliyor. Tüm çabamız kültürel
mirasın gelecek nesillere aktarılmasıdır. Bu aynı zamanda bir barış çabasıdır.
İnsanlığın tekrar özüyle buluşturulması çabasıdır. Tüm sivil toplum kuruluşları
ile kamu kurum ve kuruluşları olarak bugünden itibaren yıllık bütçemizin en az
yüzde 10unu Diyarbakır Surlarının, kültürel mirasın ve tarihi eserlerin
geleceği taşınmasında kullanalım. Diyarbakır halkı buna sahip çıktığı oranda
başarmış olacağız."
-Toplantının sonuç deklarasyonu-
Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi Türkiye Milli Komitesi (ICOMOS)
Türkiye Milli Komite Üyesi Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, valilik ve belediyenin
tarihi kentin güzelliğine kavuşturulması için gösterdiği çaba, ayrılan kaynaklar
ve yapılan belgeleme çalışmalarını taktirle karşıladıklarını belirterek, kentin
anıt ve dokusunun korunması, uygun olmayan binaların yıkımının devam etmesi
gerektiğini ifade etti.
Prof. Dr. Ahunbay, kültür mirasının geleceğe aktarılması için yetişkinler
ile çocukların iyi eğitilmesi gerektiğini vurgulayarak, sonuç deklarasyonuna
ilişkin şunları kaydetti:
"Dünya mirası olması istenen kültür mirasının ve doğal alanın sürekli
bakımının ve korunmasının sağlanması için teknik personel eğitilerek sürekli
bakım ekibi oluşturulmalıdır. Koruma çalışmalarının desteklenmesi için daha çok
sponsor bulunmalıdır. Yatırımcıların tarihi evleri onarıp sonra yine asıl
sahiplerine iade ettiği bir turizm uyarlaması denenmeli. Uygulamaların başarısı,
üstün nitelikli onarımlar ve özgünlüğün korunması için disiplinler arası bir
danışma kurulu oluşturulmalıdır. Halkın kültür mirasıyla ilişkisi
güçlendirilmeli. Dünya mirası başvurusunda vurgu, surların sıra dışı, ünik
özellikleri ve Dicle çevresindeki doğal alanın değeri, kentin siluetine etkisi
üzerinde olmalıdır. Başvurun tamamlanması için Kuzey Mezopotamya ve Akdeniz
çevresindeki kalelerle karşılaştırmalı çalışmalar hazırlanması önemli. Başvurunun
Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçelerinin oluşturduğu peyzajla sınırlanması
doğru. Oluşturulacak yeşil doku tarihi sürekliliğin korunmasını sağlayacağından
ziraat mühendisleri odasından da katkı alınabilir."
Toplantıya, UNESCO Malta Büyükelçisi Ray Bondin, Diyarbakır Kalesi ve
Surları Alan Başkanı Nevin Soyukaya katıldı.
Muhabir: Sema Kaplan
Yayıncı: Behçet Güngör