EDİRNE (A.A) - Salih Baran - Her yıl 8 Nisan Dünya Romanlar Gününde şenlik yapan Edirneli Romanlar, bu yıl eğlenceli etkinlikler yerine, Naziler tarafından öldürüldüğü belirtilen Çingeneler için mevlit okutacak.
     Edirne Roman Dernekleri Federasyonu Başkanı Erdem Güyümgüler, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 8 Nisan Dünya Romanlar Gününün şenlik havasında kutlanmasının yanlış olduğunu söyledi.
     8 Nisanın, Naziler tarafından soykırıma uğratılarak katledilen ve sayısı tam olarak bilinmeyen yüzbinlerce Çingene anısına, Dünya Romanlar Günü olarak kabul edildiğini bildiren Güyümgüler, şöyle konuştu:
     Nazilerin ırkçı ideolojisi, Çingeneleri de yok edilmesi gereken aşağı ırklar kategorisine dahil ediyordu. Nazilerin iktidarıyla Almanyada yaşayan Çingeneler üzerindeki baskı politikası arttı. Sanat yetenekleri ve özgün yaşam biçimleriyle dünyanın pek çok ülkesinde kültürel bir renk olarak kabul edilen Çingeneler, Nazi Almanyasında insanlık dışı bir nefretin hedefi oldular. Çingenelere yönelik kısırlaştırma politikaları uygulandı. Bunun dışında 1941de Çingenelere yönelik toplu imhalar başladı. Bunun için timler kuruldu. Çingeneler bulundukları yerlerde öldürüldü.
     Dünya Romanlar Gününün, anma günü şeklinde geçmesini istediklerini belirten Güyümgüler, Diğer dernek, federasyon ve kutlama komitelerine örnek olması amacıyla bugünün kutlama değil anma günü olduğunu göstereceğiz. 8 Nisanda Selimiye Camisinde hayatlarını kaybeden, zulüm gören Romanların ruhları için mevlit okutacağız. Umarız bundan sonra da anma günü olarak şekillenir, doğrusu budur diye konuştu.
    
     -Avrupada anti-çingene hareketi 13. yüzyılda başladı-
    
     Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Suat Kolukırık da Çingenelerin yabancı konumlarının göstergesi olan yasa ve uygulamaların, hem Hindistan hem de Hindistandan ayrıldıktan sonra varlığını koruduğunu söyledi.
     Çingenelerin 13. yüzyılda Avrupaya gelmeye başlamalarının ardından anti çingene hareketlerinin başladığı bilgisinin kayıtlarda yer aldığını ifade eden Doç. Dr. Kolukırık, şöyle devam etti:
     Birinci Dünya Savaşının başlamasıyla, Avrupadaki Çingeneler için yeni bir dönem başlamıştır. Birinci Dünya Savaşında, Alman hükümeti Çingeneleri kontrol için polis görevlendirmiştir. 1933te faşizm şiddetini artırmış, 1939da Çingene çocuklarına okul yasaklanmış ve Irksal Biyoloji Merkezi kurulmuştur. Kurulan bu merkezde kan temelinde Çingene ayrımı yapılmıştır. 16 kuşak öncesinde Çingene kanı taşıyan bir kimse için gidilecek yer Auschuwitz olmuştur. Nazi ideolojisi Çingeneleri, sosyal sapmaya ve suça uygun temel özelliklere sahip aşağı bir ırk olarak algılamıştır.
     Irksal ve kategorik davranışların, Çingeneler üzerindeki baskıyı daha da artırdığını belirten Kolukırık, Pek çok Çingene Almanya ve Polonyadaki toplama kamplarına gönderilmiş, salgın hastalıklar, fazla çalışma, gıdasızlık ve kötü davranmayla birlikte tıbbi deneyler için kullanılmıştır dedi.
     Naziler döneminde hayatını kaybeden Çingeneler ile ilgili net bir rakam vermenin güç olduğunu anlatan Doç. Dr. Kolukırık, Nazi rejimi sırasında hayatını kaybeden Çingenelere ilişkin kesin sayılar tartışmalıdır diye konuştu.
    
     Yayıncı: Berin Alpaslan Gökçe