DİYARBAKIR (A.A) - Sema Kaplan - Gıda Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığınca uygulanan Sosyal Dönüşüm ve Suni Tohumlama Projesi kapsamında,
döllendirilen gebe hayvanlar ultrason cihazı ile takip ediliyor.
Diyarbakır Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğünce bölgeye kazandırılan
yüksek çözünürlüklü son teknolojik özelliklere sahip ultrason cihazı ile gebe
olmadığı belirlenen hayvanlar suni tohumlama ile döllendirilirken, gebe olanlar
ise özel bakıma alınıyor.
Cihaz ile ölü doğumlar önlendiği gibi hayvan ölümlerine yol açan tümöral
oluşum ve enfeksiyonlar önceden tespit edilerek uygun tedavi uygulanıyor.
Veteriner hekimlerce gerçekleştirilen ultrason muayenesinde 24 günlük
gebelikler bile teşhis edilirken, gebe olmadıkları halde gebe sanılıp ekonomik
kayba neden olan yüzlerce hayvanın da tespiti yapılarak yetiştiricileri
bilgilendiriliyor.
Bugüne kadar bin 500 sığırda gebelik taraması yapılan cihaz sayesinde gebe
havyan sayısında artış sağlanırken, birçok inekte metrit, ovarium kistleri ve
tümöral oluşumların tespiti yapılarak erken teşhis ile ölümcül sonuçlara yol
açabilecek sıkıntıların önüne geçildi.
-Hayvanlarda planlı gebelik dönemi-
Gelen talep doğrultusunda Bismil ilçesi Karatepe köyüne giden Gıda Tarım ve
Hayvancılık İl Müdürlüğünde görevli veteriner hekimler Fatih Korkmaz ve Mehmet
Atman, Karatepe Kooperatifindeki 300 ineğin ultrason cihazı ile muayenesini
gerçekleştirdi.
Muayene sonunda daha önce suni tohumlama yapılan ineklerin gebe olup
olmadıkları, normal yoldan gebelik oluşumu ve hayvanlarda iltihap ve kist olup
olmadığına bakıldı.
Uygulama sonunda gebelik teşhisi konulan hayvanların ayrı bölümlere alınarak
uygun bakım ve beslenmeleri, gebe olmayanların uygun tedavinin ardından
döllendirilmesi, iltihap ve kist oluşumları tespit edilenlerin ise tedavilerinin
yapılması programlandı.
Veteriner hekim Fatih Korkmaz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Sosyal
Dönüşüm ve Suni Tohumlama Projesi kapsamında yapılan tohumlamaların saha
tespitlerini ultrason cihazı ile yaptıklarını söyledi.
Son teknoloji ile üretilen ve bölgede ilk olan cihaz sayesinde 24 günlük
gebeliklerin bile tespitinin söz konusu olduğunu ifade eden Korkmaz, bu
muayeneler sırasında metrit, ovarium kistleri ve tümöral oluşumlarla birlikte
hayvanın karnında doğmadan ölen yavruların bile tespit edildiğini, erken teşhis
sayesinde ölümcül sonuçlara yol açabilecek hastalıkların önüne geçildiği
belirtti.
Korkmaz, gebelik tespit edilen hayvanların ayrı bölümlerde bakım ve
beslenmelerinin yapılması gerektiğine dikkati çekerek, Gebeliğin 7nci ayından
sonra hayvanlar süt verimi için, sağımından kesilerek kuruya alınır ve 2 ay
dinlendirilir. Özel bakım ve beslenme gruplarına alınan hayvanların ultrason
cihazı ile doğum vakitleri belirlenir. Cihaz sayesinde artık habersiz, sürpriz
doğumlar olmuyor. Ultrason cihazının kullanımından önce hayvan sağımdan
çıktığında yavrusunun doğup düştüğüne tanık olunurdu. Artık bu manzaralar
yaşanmıyor. Muayenede gebe olanlar özel bakıma alınıyor, gebe olmadığı tespit
edilenler ise suni tohumlama ile döllendirildiğinden planlı bir gebelik dönemi
söz konusu oluyor dedi.
-Gebe hayvan oranında ciddi artış-
Korkmaz, büyük işletmelerde gebe olmayan hayvanların verim kaybına neden
olduğunu vurgulayarak, gebe olanların takibini yaptıklarını gebe olmayanların ise
programa alınarak suni tohumlama ile döllendirildiğini söyledi.
Suni tohumlama yapılan hayvanları 24 gün sonra da ultrason cihazı ile
gebelik muayenesinden geçirdiklerini ifade eden Korkmaz, Gebelik oranlarını
artırmaya çalıştığımız bu çalışma ile gebe hayvan oranında ciddi bir artış
sağlandı. Ücretsiz verilen hizmet ile gebelik oranlarının yanı sıra süt verimi de
artırılarak, ırk ıslahı ile daha verimli buzağılar elde edildi diye konuştu.
40 ortaklı Karatepe Kooperatifi Başkanı Mehmet Latif Ek, Gıda Tarım ve
Hayvancılık İl Müdürlüğüne yaptığı başvurunun ardından çiftliğindeki 300ü aşkın
hayvanın ultrason cihazı ile gebelik muayenesinin yapıldığını söyledi.
Ek, gebe olmayan hayvanların işletme için ekonomik kayıp olduğunu ifade
ederek, Ultrason cihazı ile gebe olmayanlar belirlenip tedavileri yapıldıktan
sonra 12 gün içerisinde tohumlamaya başlandı. Planlı bir gebelik sağlayan bu
cihaz, hayvancılığın gelişmesi için son derece faydalı. Bu hizmetin ücretsiz
verilmesi de son derece önemli. Aksi taktirde bu hizmetten faydalanma imkanımız
yoktu diye konuştu.
-İlkel yöntemlerle gebelik takibine son-
Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü Hayvan Sağlığı Yetiştiriciliği ve Su
Ürünleri Şube Müdürü Hamdullah Güven, amaçlarının bölgedeki kültür ırkı ıslahını
gerçekleştirerek, suni tohumlama sonucu verimi yüksek hayvan ırkları yetiştirmek
olduğunu söyledi.
Güven, çalışma kapsamında veteriner hekimlerden oluşturdukları ekiplerin
ultrason cihazı ile gebelik muayenesi yaptıklarını ifade ederek, bu sayede ilkel
yöntemlerle gebelik takibinin sona erdiğini belirtti.
Yetiştiricilerin ultrason cihazına yoğun talep gösterdiğine dikkati çeken
Güven, Hem gebeliğin takibi hem de suni tohumlama çalışmasında kolaylık
sağlayan cihaz ile gebe hayvanda oluşabilecek hastalıklar tespit edilerek,
yavrunun sağlıklı gelişimi için ölü doğum ve oluşabilecek anormalliklerin önüne
geçilmesi sağlanıyor. Amacımız yavru ölümlerinin önüne geçmek, verimi yüksek
ırklar elde edebilmektir diye konuştu.
Yayıncı: İrfan Cemiloğlu