BURSA (A.A) - Haluk Yüksel - Türkiyenin görme engelli ilk
dağcısı ve milli atleti Necdet Turhan, Antalyada 2-3 Mart tarihlerinde
düzenlenen 8. Runtalya Maratonu kapsamındaki 10 kilometre koşusunda, görme
engellilerin daha fazla kabartma kitap okuyabilmeleri için yarışacak.
Nilüfer Belediyesi Bizim Ev Engelliler Sosyal Yaşam Destek Merkezinde
çalışan 56 yaşındaki Turhan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Antalyadaki
organizasyonun 10 kilometrelik etabına katılacağını ve 3 Mart Pazar günü,
5049 göğüs numarası ile koşacağını belirtti.
İzmirde, kendisi de görme engelli olan Gültekin Yazgan önderliğinde 2005
yılında kurulan Türkiye Görme Özürlüler Kitaplığınca geliştirilen Kabartma
Kitap Projesinin, binlerce görme engellinin parmaklarını kullanarak
okuyacakları kitaplar üretmeyi ve dağıtmayı amaçladığını anlatan Turhan, Bu
etaba katılmakta ve koşmakta bir sosyal amacım var. Bu projeye destek olmak için
koşacağım. Amacım, hem Türkiye Görme Özürlüler Kitaplığını en geniş kitlelere
duyurmak hem de onların Kabartma Kitap Projesi için destek sağlamak olacak
diye konuştu.
Turhan, bir süre önce Eymir Yarı Maratonunu koşarken bir sakatlık
yaşadığını hatırlatarak, Her yıl Antalyada yarı maraton koşuyordum, bu yıl 10
kilometre koşacağım. Bir de pankart götürüyorum pankartta Türkiye Görme
Özürlüler Kitaplığı Runtalya 2013 yazacak. Bu pankartı da final esnasında,
oradaki kamuoyunu selamlamak için açacağız dedi.
-Kılavuz sporcularla koşacak-
Görme engelli olduğu için gerek atletizm antrenmanları gerekse atletizm
yarışları sırasında, kendisine kılavuz sporcuların eşlik ettiğini belirten
Turhan, Burada da yanımda iki kılavuz sporcu olacak, Yegane Güley ve Baha
Demirci. Onlar beni dönüşümlü olarak, aramızda tuttuğumuz kısa bir iple
koşturacaklar dedi.
Turhan, antrenmanlarının bu ara biraz aksadığını vurgulayarak, Bursada
kılavuz sporcu bulmakta zorlandığını, bu yüzden düzenli antrenman yapamadığını,
ancak elden geldiğince hazırlıklarını sürdürdüğünü dile getirdi.
-Aydınlığa açılmış bir pencere gibi-
Parmak uçlarıyla okuyabilen görme engelliler için kabartma yazısının
(Braille) çok önemli olduğunu vurgulayan Turhan, şunları kaydetti:
Bir görme engellinin parmağının altında, kabartılmış bir yazının olması,
onun okur yazar olması açısından çok önemli. Mesela şu anda sesli bilgisayarlar,
dijital kitaplar çıktı, görme engelliler bunları kullanıyorlar, ama bir görme
engelli çocuğun okur yazar olabilmesi, ilk eğitim sürecine başlaması için
kabartma yazı bu işin olmazsa olmazı. Bu anlamda kabartma yazı bizim yaşamımızda
çok önemli. Bir de her şeyi benim parmağımın altında görüyor olmam, tek tek
harfleri, diğer imla işaretlerini parmağımın altında görüyor olmam, yazıyı
parmaklarımla okuyor olmam, ayrı bir haz veriyor bir görme engelli olarak bana.
Özetle kabartma yazı görme engellilerin okur yazar olabilmeleri için hayatı
önemde.
Turhan, ayrıca kabartma yazının, evrensel bir yazı sistemi olduğunu ve
dünyanın her tarafındaki görme engellilerin bu yazı sistemini kullandıklarını
hatırlatarak, altı nokta esasına göre kurulan kabartma yazıda, tüm imla
işaretleri dahil, harfler ve sembollerin kodlandığını belirtti.
Türkiyede görme engelliler alanında 1950li yıllarda kurulan ilk derneğin
Altı Nokta Körler Derneği olduğunu hatırlatan Turhan, şöyle devam etti:
Orada Altı nokta ifadesinin anılmasının nedeni bilhassa o dönemde görme
engelliler arasında okur yazarlık oranı neredeyse hiç yok. Altı nokta
sembolüyle bir aydınlanma hareketi oluşturmak istiyorlar. Çünkü, altı nokta
görme engellilerin alfabesini yansıtıyor. Kabartma yazıyla hazırlanmış kitaplar,
görme engelliler için aydınlığa açılmış bir pencere gibi. Her şeyi parmaklarının
altında görüyor, okuyor olmaları, görme engelliler için eğitim, kültür anlamında
büyük bir olanak.
-5 Kıtada 5 Maraton, 5 Zirve projesi-
Necdet Turhan, kendisinin 5 Kıtada 5 Maraton, 5 Zirve projesine de
değinerek, bu projesinin, sponsor desteği bulamadığı için yarım kaldığını
belirtti.
Bu projeye 2002 yılında New York Maratonunu koşarak başladığını anlatan
Turhan, şu bilgileri verdi:
Ortalama her yıl bir maraton koşmak kaydı ile 2007 yılında 5 kıtada 5
maratonu koştum. Ardından dağları gerçekleştirdim. Ağrı Dağı tırmanışım oldu.
Daha sonra Afrikanın en yüksek noktası olan 5 bin 895 metrelik Kilimanjaro
zirvesine ulaştım. Avrupada Mont Blanc tırmanışım oldu. Yani dağlar serisinden
3 dağ yaptım. 2 kıta daha var, Avusturalya ve Amerika kıtaları, ama bunlar
sponsor desteği bulamadığım için yarım kaldı. Bu anlamda destek bekliyorum. Eğer
desteklenirsem 5 kıtada 5 maraton 5 zirve projem de tamamlanmış olacak.
Yayıncı: Doğan Sarıtaş