AFYONKARAHİSAR (A.A) - Mustafa Güngör - Afyonkarahisarda,
hayvancılığın yaygın olduğu bölgelerde gübrenin yol açtığı çevre ve halk sağlığı
sorunlarının ortadan kaldırılması amacıyla gübre depolama çukuru yöntemi
geliştirildi.
Afyonkarahisar Halk Sağlığı Müdürü Lütfi Akgün, AA muhabirine, hayvancılığın
yaygın olduğu bölgelerde gübrenin açık alanlara bırakılmasının, hava ve suyun
kirlenmesine, insan sağlığını tehdit eden sineklerin çoğalmasına neden olduğunu
söyledi.
Sineklere karşı yapılan ilaçlamanın da ekolojik dengeyi bozduğunu belirten
Akgün, şöyle konuştu:
İlaçlar toprakta 1,5 yıl bozulmadan kalıyor. Bu ilaçlar, sineklerin yanı
sıra eko-sistemdeki diğer hayvanların, sinek larvalarıyla beslenen örümcek gibi
böceklerin yok olmasına yol açıyor. Aslında ilaçlama belli bir zaman sonrasında
daha fazla sineğin ortaya çıkmasına neden oluyor. Ayrıca sineğin de doğada bir
görevi var; bakterileri yiyor, bir çeşit muhafız görevini yürütüyor. Ancak çok
fazla alanda ilaçlama yapıldığında mikrobu da dağıtıyor. Bu durumda sineğin aşırı
çoğalmasının etkenlerinin ortadan kaldırılması gerekiyor.
Akgün, ilaçlanan gübrenin bahçe ve tarlalarda kullanılmasının, yetiştirilen
gıda ürünlerini ve bu ürünleri tüketen insanları olumsuz etkilediğini bildirdi.
İlaçlanan gübrenin imha edilmesi gerektiğine dikkati çeken Akgün, İlaçlama
yaparak, doğadaki dengeyi bozup canlıların yok olmasına, suların kirlenmesine,
bahçe ve tarlalarımızdaki sebze ve meyvelerin zehirlenmesine yol açıyoruz.
Bunları da çocuklarımızla tüketiyoruz dedi.
-Gübreden elde edilecek gaz, ekonomiye kazandırılacak-
Akgün, bir büyükbaş hayvanın yılda ortalama 1,5 ton gübre bıraktığına işaret
ederek, gübrenin yol açtığı olumsuzlukların giderilmesine yönelik araştırma
yaptıklarını anlattı.
Avrupada bu soruna üretilen çözümleri, Avrupa ülkeleriyle Türkiyedeki
uygulamalar arasındaki farklılık ve eksikleri araştırdıklarını dile getiren
Akgün, şöyle devam etti:
Maliyeti 500 lira olan 10 metrekarelik bir depolama çukuruyla tüm bu
sorunların önüne geçilebileceğini belirledik. Betondan yapılacak bu çukurlar,
dışkının açık alanda kalmasının önüne geçmesi, çevre kirliliği ve toprağa
karışımı engellemesinden dolayı yer altı kaynaklarının kirlenmesini önleyecek.
Çukurun üzeri brandayla kapatılacağından çevreye kokusu yayılmayacak ve fazla
sineklerin üremesi engellenecek. İlaçlama da yapılmadığından kimyasallar toprağa
karışmayacak, sebze ve meyveler sağlıklı olacak.
Türkiyede ilk kez Başmakçı ilçesinde pilot olarak uygulamaya başladığımız
gübre depolama çukuru projesinde, hayvan dışkılarının hava ve yer altı sularını
kirletmesi ile ilaçlamanın yol açtığı ekolojik dengenin bozulmasının önüne
geçmeyi hedefliyoruz. Ekiplerimiz, bölgede köy köy dolaşarak projeyi besicilere
anlatıyor. İlimizde 3 yıl içinde gübrenin yol açtığı olumsuzlukları gidermeyi
amaçlıyoruz. Bu çalışma sonunda, gübre depolama çukuru olup olmadığını değil,
çukurların üzerlerinin standartlara göre kapatılıp kapatılmadığını kontrol
edeceğiz.
Akgün, çukurların hayvan barınağı dışına yaptırılacağı bilgisini vererek,
burada toplanan gübrenin de besiciye ek gelir sağlayacağını ifade etti.
Türkiyede yenilenebilir enerji konusunda önemli yatırımlar yapıldığını ve
gübreden açığa çıkan gazın yanmasından elektrik üreten tesisler kurulmaya
başlandığını hatırlatan Akgün, besicilerin bu gübreleri enerji firmalarına
satarak gelir elde edebileceğini sözlerine ekledi.
Yayıncı: Mürsel Çetin