AYDIN (A.A) - Gökmen Şireci - Ege Bölgesinde kış boyunca süren güreşlerin sona ermesinin ardından sahipleri, develerinin bakımını yapmaya başladı.
     İncirliova Devecilik Kültürü ve Deve Güreşleri Derneği Başkanı Aytekin Kaya, AA muhabirine yaptığı açıklamada, aralık ayının ilk haftası başlayıp mart sonuna kadar süren deve güreşlerinin Ege Bölgesinin en güzel kış sporu olduğunu kaydetti.
     Zorlu güreşlerin ardından sahiplerinin bir sonraki güreş sezonuna kadar develeri itinalı şekilde hazırlamak zorunda olduğunu dile getiren Kaya, Çiftliğimde 30 devem var. Yarışlar tamamlandıktan sonra bir sonraki yarışta başarılı olması için develere çok hassas ve itina ile bakılması gerekiyor dedi.
     Develeri yarışların ardından dikenli otla beslediklerini, yem kadar kuvvetli proteine sahip dikenli otların devenin güçlenmesini sağladığını dile getiren Kaya, bahar sona erdiğinde ise develerini arpa ve burçakları hamurla topak yaptıkları karışımla beslediklerini ifade etti.
     Develerin ilgi istediğini, çok hassas olduklarını vurgulayan Kaya, şunları söyledi:
     Cüssesi çok kuvvetli olsa da naziktir, ufak bir ihmalde üşütür, hasta olur. Yeni doğan bir bebeğin bakımı nasılsa yarışlara hazırlanan develerin bakımı da aynen öyledir. Develer, besleyenlerin ailesinin bir ferdi gibidir. Egede bir aile yaşantısı haline gelen ve Yörük kültürü olan devecilik bizler için adeta bir hastalık, önemli bir gelenektir. Bu kültürün tadı ve zevki hiçbir şeyde yok.
    
     -Yarışlarda yaralanan develerin tedavi süreci-
    
     Yarış dönemi boyunca develerin üzerinde bulunan havutların nisan ayı ortasında çıkarıldığını, daha sonra tedavi sürecinin başladığını anlatan Kaya, şunları kaydetti:
     Havutlar çıkarıldıktan sonra develer tüylerini atar. Bu aşamada katran ve zeytinyağı kaynatılıp içerisine çeşitli katkılar konularak develerin yağlanma dönemi başlar. Böylelikle üzerlerindeki yara ve bereler giderilirken, ağrıyan, sızlayan yerleri tedavi edilmiş olur. Yağlama sonrasında haziran sonunda develer itinalı bir şekilde şampuanla, Arap sabunu ile yıkanır, durulanır. Üzerindeki katran, yağ sıyrılır. Daha sonra develer tüyünü çıkarmaya başlar. Temmuz, ağustos, eylül gibi kadife tüyleri çıkınca sahipleri tarafından itinayla taranır, kaşağı yapılır. Kaşağı ne kadar çok yapılırsa develer daha sağlıklı, güzel olur.
    
     -Develer camekanlarda kendilerini görüp rakibi sanıyor-
    
     Kaya, 29 Ekimde develerin törenle yeniden havutlandığını, yarışlara kadar kızgınlık dönemi olduğunu belirterek, Develer yeniden havutlandıktan sonra yarışlara kadar kızdırılması, kalabalığa alıştırılması gerekiyor. Bu yapılmazsa develer ortalama 20-30 bin kişinin olduğu, davulların, zurnaların çalındığı, anonsların yapıldığı yarış mekanlarında korkup kaçabiliyor diye konuştu.
     Develeri kalabalığa alışması için çarşı merkezlerinde, arabaların yoğun olduğu mekanlarda belirli aralıklarla dolaştırdıklarını ifade eden Kaya, Develer bazen çarşıda, camekanlarda kendilerini görüp rakibi sanıyor, uzun süre orada bekleyip kızıyor dedi.
    
     -Deve bakıcıları sabırlı olur, hayvanına temkinli yaklaşır-
    
     Söke ilçesine bağlı Bağarası beldesinde 3 yarış devesi sahibi Mustafa Ağır ise kin tutma özelliği bulunan develere devamlı şefkatle yaklaşmak gerektiğine dikkati çekti. Ağır, Develer çok zeki hayvanlar olduğu için kendilerine kötü davrananı unutmuyor, kin tutuyor. Bu nedenle develere çok hassas ve şefkatle yaklaşmak gerekir. Kin tutan develere kötü davranan bir kişinin kendisini kollaması veya onu kısa sürede elden çıkarması gerekir. Bu nedenle deve bakıcıları ne olursa olsun sabırlıdır, hayvanına temkinli yaklaşır diye konuştu.
     Deve güreşlerinin bölge insanı için alışkanlık, vazgeçilmez bir hobi olduğunu belirten Ağır, sözlerini şöyle tamamladı:
     Tüm zorluklarına rağmen insanları deve bakımına, yarışlara sürükleyen unsur öncelikle hayvan sevgisi, develere olan meraktır. Yarışlar bazen okul, cami gibi hayır işleri için düzenlenir. Yarışlardan elde edilen para, hayra vesile olur. Bu hayır yönünün develere sabırla bakmamızda etkili olduğunu düşünüyorum.
    
     Yayıncı: Hızır Hacısalihoğlu