KÜTAHYA (A.A) - Kütahya Halk Sağlığı Müdürlüğü, karbonmonoksit
gazı zehirlenmelerine karşı vatandaşları uyardı.
Müdürlükten yapılan yazılı açıklamada, Türkiyede bilgisizlik, yanlış
kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca zehirlenmelerinin hemen hemen her
yıl kış aylarında özellikle alçak basınçlı havalarda tehlikeli boyutlara ulaştığı
bildirildi.
Güneybatıdan esen bir rüzgar olan lodos nedeniyle her yıl onlarca kişinin
özellikle sobadan olmak üzere sızan karbonmonoksit gazı nedeniyle zehirlendiğine
işaret edilen açıklamada, şöyle denildi:
Karbonmonoksit renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı zehirli bir gazdır. Vücuda
solunum yoluyla girer ve doğrudan kana geçerek oksijen alımını engeller,
zehirlenme ve ölüme neden olur. Hava gazı, kömür gibi ısıtma amacıyla kullanılan
her tür soba ve ocakta yanma sırasında oluşur. Karbonmonoksit zehirlenmeleri
sıklıkla kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız
gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeniyle meydana gelir. Karbonmonoksitten
zehirlenmeler, kısa sürede tıbbi müdahale yapılmazsa ölümle sonuçlanabilir.
Soba ve bacalarla ilgili kullanılan her türlü ısıtma cihazının kalite
belgesine sahip olup olmadığına, garantilerine ve garanti sürelerine dikkat
edilmelidir. Yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli, izin belgesi
olmayan satıcılardan kömür alınmamalıdır. Aşırı doldurulan sobanın duman yolu
daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi
zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmelidir.
Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş
ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalıdır. İyi
ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbonmonoksit zehirlenmesi riski
artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalıdır. Özellikle
alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğü için bacalar
standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı, yakılması
zorunlu ise yatarken mutlaka tam olarak söndürülmelidir. Soba borularının
birbirleriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalıdır.
Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalıdır. Bacalar standartlara uygun ve
yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmelidir. Dumanın geri tepmesini
önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1 metre daha
yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalıdır. Binaların
yangından korunması yönündeki mevzuat hükümlerine uyulmasına özen
gösterilmelidir.
Açıklamada, lodos esintisinin etkili olduğu sürede zorunlu değilse soba
yakılmaması, yanan sobanın yatmadan önce mutlaka söndürülmesi, bina yanları veya
çatı saçak altlarında yürümemeye veya durmamaya özen gösterilmesi, kopan, sarkan
ve yere düşen elektrik hatları ve kablolarına yaklaşılmaması, bu gibi durumların
186 Elektrik Arıza Hattına bildirilmesi, çökme veya yangın tehlikesinin bulunduğu
durumlarda 110 Yangın İhbar Hattı, ortaya çıkabilecek acil sağlık sorunlarında
112 Acil Servis, doğalgaz şebekesiyle ilgili ortaya çıkabilecek sorunlarda da 187
Doğalgaz Arıza Servisinin aranması gerektiği duyuruldu.
Muhabir: Hadi Şengül
Yayıncı: Sedat Gök