AYDIN (A.A) - İbrahim Uzun - Kültür ve Turizm Bakanlığının
desteği ile yürütülen Kuşadası ilçesindeki Kadıkalesi (Anaia) kazılarında 5. veya
6. yüzyıla ait olduğu değerlendirilen bazilikanın altyapısı bulundu.
Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölüm Başkanı ve Kazı
Başkanı Prof. Dr. Zeynep Mercangöz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Karaova
mevkisindeki kalede çalışmalara 2001 yılında başlandığını söyledi.
Mercangöz, 25 akademik personel ve 25 işçinin görev aldığı kazılarda,
Kadıkalesinin yalnızca bir Ortaçağ savunma yapısı olmadığını ortaya
çıkardıklarını dile getirdi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ege Üniversitesi ve Kuşadası Belediyesi arasında
11 yıl önce imzalanan protokolle başlayan kazı çalışmalarında önemli bulgular
elde ettiklerini dile getiren Mercangöz, şu bilgileri verdi:
Kalenin sadece savunma yapısı olmadığını, sadece limanı, kenti koruyan bir
yapı olmadığını, ticari olarak çömlek üretilen bir yer olduğunu gördük. 2006
yılında bir kilise ve manastırı açmaya başladık ve kalenin bir manastırı ve
kilisenin yanı sıra ticari alanı koruduğunu düşündük.
Kazılarda bir sürprizle de karşılaştık, büyük bir anıtsal altyapı bulduk.
Olasılıkla 5. ya da 6. yüzyılda bu altyapının üzerine bir sütunlu bazilika inşa
edilmiş. Ancak daha sonra Bizansın son yıllarında bu bazilika biraz plan
değişikliğine uğramış, sütunları duvar içine saklanmış. Biraz daha batıya
mekanlar eklenmiş. Güney batı köşeye sarnıç ve şapel eklemişler boyutlar büyümüş.
Farklı mimari farklı plan ortaya koymuşlar belki önceki yıllarda höyük üzerine
kurulan bu yapı, muhtemelen depremde yıkıldı.
Prof. Dr. Mercangöz, Orta Bizansta bu yapının güçlendirilerek yeniden
kullanıldığını tespit ettiklerini dile getirerek, Bu yıllarda kilisenin de
anlamı değişiyor. Burası piskoposluk merkeziyken 13. yüzyılda başpiskoposluğa
yükseliyor. Dolayısıyla anıtsal yapıyı daha görkemli kılıyorlar. Biz bunu mimari
yapısıyla daha iyi algılayabiliyoruz diye konuştu.
Açılan her mezardaki kemikleri antropolojik olarak değerlendirdiklerini
belirten Mercangöz, Geçen yıl burada yaptığımız kazılardan çıkan 5 ayrı kişiye
ait kemikten alınan DNA örneği, Türkiyede diğer antik kentlerden ve ören
yerlerinden toplanan DNA örnekleri ile karşılaştırılacak dedi.
Mercangöz, Kadıkalesinin, Efes ve diğer ören yerleri gibi ziyarete açılarak
turizme kazandırılmasını umut ettiklerini sözlerine ekledi.
Yayıncı: Şükran Yücel