NEVŞEHİR (A.A) - Murat Asil - Bağ bozumuna başlanan Kapadokya
bölgesinde bağdan çıkan üzümler, geleneksel yöntemlerle pekmez olarak
değerlendiriliyor.
Nevşehirin üzüm bağlarıyla ünlü ilçesi Avanosta bağlardan kesilip
getirilen üzümler ezilerek elde edilen şıra, Kapadokya bölgesinden alınan pekmez
toprakları ile karıştırılıyor. Daha sonra Kızılırmaktan çıkarılan çamurlardan
yapılan küplerin içinde 1 gece mayalanması için bekletilen karışım, kurulan
ocaklarda kaynatılarak pekmez haline getiriliyor. Soğutulan pekmezler ise kışın
tüketilmek üzere toprak küplerin içinde muhafaza ediliyor.
Bölgede 65 yıldır çiftçilik yaptığını söyleyen 80 yaşındaki Halise Göçmen,
bağlardan topladıkları üzümlerin bir kısmını pazarlarda sattıklarını, bir kısmını
da kurutarak değerlendirdiklerini söyledi.
Sonbaharın gelmesiyle bağda kalan bütün ürünleri topladıklarını dile getiren
Göçmen, kışın yenilmesi için ayırdıkları üzümlerin haricinde kalanları ise pekmez
olarak değerlendiklerini anlattı.
Bu yıl bölgede yaşanan ağır kış şartlarından dolayı üzüm rekoltesinde düşüş
yaşandığını belirten Göçmen, Bu sene çok soğuk geçti ve bağlarımız da bu
soğuktan etkilendi. Birçok üzüm asmamız soğuk aldı. Biz her sene 300 litre üzüm
şırasından pekmez kaynatırken bu sene 150 litreden kaynattık. Zaten bu şırada
kaynatılırken 5de 4 kayba uğrar ve bu 150 litreden 30 litre pekmez elde ederiz
dedi.
-Yöresel lezzetler unutuluyor
Halise Göçmen, önceleri üzüm şırasından ve pekmezden köfter, pelver
ve pestil gibi farklı tatlı gıdalar da elde edildiğini, son yıllarda bunları
yapanların sayısının azaldığını vurgulayarak, şöyle konuştu:
Bizim bu yörede pekmez yapılırken, üzüm şırasından ve pekmezden elde
edilen, kışlık olarak tabir ettiğimiz tatlı gıdalar da yapıyorduk. Örneğin pekmez
toprağı ile karıştırılmış üzüm şırasını kaynatarak, belirli ölçülerde un katıp
karıştırarak yaptığımız köfter vardı. Köfteri, kaynattıktan sonra geniş yayvan
kaplarda soğutur ve katılaştıktan sonra keserek, kışın yemek üzere küplere
yerleştiririz. Artık çok az kişi bunu yapıyor. Ayrıca, önceki yıllarda pekmez
kaynatılırken içine ayva atarak yaptığımız, adına da pelver dediğimiz pekmezli
ayva marmelatı da yapardık. Günümüzde bunu yapan hiç kalmadı. Eskiden buralarda,
bakkal ya da süper market yoktu. Herkes çalışır, üretir ve kendi ürettiğini
tüketirdi.
Eskiden bağlarından elde ettikleri üzüm ve bunlardan yapılan ürünleri yoğun
bir telaş içinde hazırladıklarını anımsatan Göçmen, ancak günümüzde bunları
yapanların çok az olduğunu sözlerine ekledi.
Yayıncı: Cemal Coşkun