İZMİR (A.A) - Ali Rıza Karasu - Ege Kuru Meyve ve Mamulleri
İhracatçıları Birliği Başkanı Osman Öz, kuru meyvede dışa bağımlı olunan ceviz,
badem gibi türlerin üretimini artırmak için zeytinde olduğu gibi bu ürünlerde
dikim teşvikinin verilmesini istedi.
AA muhabirine açıklamalarda bulunan Osman Öz, Türkiyenin kuru meyve ve kuru
yemişin bir çok türünde dünyanın üretim merkezi olabilecek potansiyele sahip
olduğunu söyledi.
Ceviz ve badem gibi türlerin Türkiyenin birçok bölgesinde yetişmesine
rağmen, bu ürünlerde dışa bağımlı olunduğunu anlatan Öz, şöyle konuştu:
Tüketimimizin üretimden fazla olduğu türler var. Ceviz, badem gibi
türlerin üretimini artırmak için zeytinde olduğu gibi dikim teşviki verilmeli.
Geçmişte zeytinde fidan başına verilen dikim teşviki Türkiyenin zeytin ağacı
varlığını yüzde 70 civarında artırdı. Türkiyede bu ürünlerde bahçelerin
kurulabileceği çok arazi var. Bu türler dikilse bile 1-2 yılda ürün alınması
mümkün değil. İklim şartlarına uygun doğru fidan, doğru cins ile kurulacak
bahçelere ürün alınıncaya kadar üretici teşvik edilmelidir.
Ceviz ve bademde Türkiyenin üretiminin tüketimine dahi yetmediğini ifade
eden Öz, yurt içinde satılan bademin tamamına yakınının ithal olduğunu
vurgulayarak, Bazı marketlerde Datça Bademi yeni yeni satılmaya başlandı.
Ceviz ve bademde ihracat, Dahilde İşleme Rejimi (DIR) kapsamında ithal edilen
ürünlerle yapılıyor dedi.
-Büyük holdingler bahçe kuruyor-
Türkiyede ceviz ve badem başta olmak üzere kuru erik, kuru elma, kuru armut
gibi ürünlerin tüketiminin her geçen gün arttığını söyleyen Öz, en fazla tüketim
artışının cevizde olduğunu vurguladı.
Artan tüketimin cevizi iyi bir yatırım aracı haline getirdiğini anlatan Öz,
holding patronlarının araziler kiralayarak bahçeler kurmaya başladığını belirtti.
Öz, Cevizin tüketimi artınca fiyatı da yükseldi. Bu da yatırımcının ilgisini
çekmeye başladı. Büyük holdinglerin Orman ve Su İşleri Bakanlığından 49
yıllığına orman arazilerini kiralayarak bahçeler diktiklerini biliyoruz diye
konuştu.
-İhracat hedefi 3 milyar dolar-
Osman Öz, kuru meyve sektörünün çoğunluğunu çekirdeksiz kuru üzüm, kuru
incir ve kuru kaysıdan oluşan 1 milyar 300 milyon liralık ihracat yaptığını, 2023
vizyonu kapsamında kuru meyve sektörünün 3 milyar dolarlık ihracat hedefi
koyduğunu ve hedefe ulaşmak için Kuru Meyve Tanıtım Grubu oluşturulduğunu
ifade etti.
Tanıtım grubunun hedef pazarlarda çalışma başlatacağını ve Uzak Doğu
ülkeleri, Çin ve Rusya gibi nüfusun yoğun olduğu ülkelerin yeni pazarlar olarak
seçildiğine dikkati çeken Öz, şunları söyledi:
Zengin tüketici sınıfın her geçen gün arttığı Çin, Rusya gibi ülkelerden
çok ümitliyiz. Çinde incire talep her geçen gün artıyor. Geçen yıl Çine 840 bin
ton olan incir ihracatı, bu yıl yeni sezonun başladığı 30 Eylülden 16 Şubata
kadar bin 300 ton incir gönderildi. Yüzde 30a varan bu artış Çin pazarı için
ümitleri artırıyor.
-Üzüm, incir ve kayısıda ihracat geçen yıldan fazla-
Öz, kuru meyve sektöründe en fazla ihracat kalemini çekirdeksiz kuru üzümün
oluşturduğunu, 16 Şubat itibariyle ihracata geçen sezonun aynı dönemine göre
yüzde 10 artış yaşandığını dile getirerek, Çekirdeksiz kuru üzümde rekoltenin
bu sezon 285 bin ton olacağı tahmin edildi. Rekoltenin yaklaşık 200 bin tonu
üreticiden tüccar ve sanayiciye geçti. 1 Eylülde başlayan yeni sezonun ihracatı
16 Şubat itibariyle 132 bin ton oldu. Geçen yıl aynı dönemde 122 bin ton olmuştu.
Sezon sonunda ihracatın 230 bin ton olmasını bekliyoruz diye konuştu.
Osman Öz, kuru kayısıda rekoltenin fazla olması ve geçen yıldan devreden
stokla birlikte 200 bin ton civarında bir arz oluştuğunu, fiyatların düşmesine
rağmen ihracat artışının yüzde 7-8de kaldığını, geçen yıl 62 bin ton olan kuru
kayısı ihracatının bu yılın aynı döneminde 70 bin ton olarak gerçekleştiğini
bildirdi.
Öz, incir ihracatında ise herhangi bir sıkıntının bulunmadığını, incirde
55-60 bin ton civarında olması beklenen rekolteden şu ana kadar 42 bin tonunun
ihraç edildiğini belirtti.
Yayıncı: Şükran Yücel