MALATYA (A.A) - Tuba Karahan - Malatyada faaliyet gösteren bir
firmanın, tarımsal sulamada en az yüzde 60 enerji tasarrufu sağlaması öngörülen
Karadan Bağlantılı Uzayabilen Pompa Grubu Sistemi, uluslararası patent aldı.
Sondajlara son vermesi hedeflenen sistemin Türkiyede yaygınlaşması halinde,
yıllık 15 bin megawatt enerji tasarrufu sağlaması öngörülüyor.
Firmanın yönetim kurulu başkanı Mustafa Çekirdek, AA muhabirine yaptığı
açıklamada, 30 yılı aşkın süredir sulama sektörünün içinde olduklarını belirtti.
Üreticiler tarafından kendilerine ulaştırılan problemlere çözüm bulabilmek
için Ar-Ge ağırlıklı çalıştıklarını anlatan Çekirdek, ihtiyaçlar ve sorunlar
üzerine KOSGEB ve TÜBİTAK destekli Karadan Bağlantılı Uzayabilen Pompa Grubu
Projesini uygulamaya koyduklarını söyledi.
Türkiyede irili ufaklı bin 500 gölet bulunduğunu, insanların da sondajlarla
buralardan tarımsal amaçlı su aldıklarını kaydeden Çekirdek, ancak mevsimsel
değişiklikten dolayı göletlerdeki suyun çekildiğini, bu nedenle de pompalardan su
alma sorununun yaşandığını belirtti.
Özellikle üreticiler için bunun önemli bir sorun olduğuna işaret eden
Çekirdek, bunu gidermek için prototip bir duba üstünde dalgıç sistemiyle pompa
geliştirdiklerini ve su ne kadar ileriye giderse gitsin kaynağından suyu alacak
bir sistem ortaya çıkardıklarını aktardı.
Mevcut sondaj sistemlerinde hem suyu kaybetme riskinin yüksek olduğunu hem
de ciddi bir enerji tüketildiğini vurgulayan Çekirdek, sistemleri sayesinde hiç
su kaybı yaşanmadığını ve 25 kilowatt enerji harcanan bir sondajın enerji
miktarını sistem sayesinde 5 kilowata indirdiklerini dile getirdi.
Modüler sistemin kurulduğu su kaynağında su azaldıkça pompanın ileriye doğru
götürülebildiğini kaydeden Çekirdek, Bu sistemin Türkiyede olmadığını
biliyorduk. O yüzden ilk etapta Türkiyeden patent alacaktık ama danışman
firmamız bunun dünyada da uygulanmayan bir yöntem olduğunu belirterek,
uluslararası patente başvurulmasını önerdi. İsviçrede askıya çıkan sistemimiz
uluslararası patent aldı. Dünyada benzer uygulamalar olmasına karşın bizim
sistemimiz daha iyi bulununca uluslararası patent verildi diye konuştu.
Sistemin en az yüzde 60 enerji tasarrufu sağlayacağını vurgulayan Çekirdek,
sistemin, Malatyanın da içinde bulunduğu bölgede küçümsenemeyecek ölçüde,
tahmini yıllık 15 bin megawatt enerji tasarrufu sağlamasını öngördüklerini
vurguladı.
20 pompayı Malatya ve civarındaki birkaç ilde kurduklarını, sistemin
maliyetinin sondaj maliyetleriyle aynı oranda olduğunu belirten Çekirdek, henüz
yeni olmasına rağmen kullanıcıların da sistemden memnun olduğunu söyledi.
Sistemi ülke genelinde yaygınlaştırmayı amaçladıklarını ifade eden Çekirdek,
çalışmayı bununla da sınırlamayıp, sistemi daha da geliştirmeyi planladıklarını,
pompanın enerji kullanım seviyesini daha da aşağı çekmek için çalışacaklarını
kaydetti.
Battalgazi ilçesindeki arazisini sulamak için sistemi kullanan üretici
Hikmet Fendoğlu, sistemin kendileri için önemli kolaylıklar getirdiğini ifade
etti.
Daha önce arazilerini sulama noktasında çok sıkıntı yaşadıklarını anlatan
Fendoğlu, Sulama sırası bize gelene kadar ağaçlarımız ciddi zarar görüyordu. Bu
bölgede kuyudan su bulma şansımız oldukça düşüktü. Kısa bir süre önce böyle bir
sistem geliştirildiğini duyduk. İlgili firmayla irtibata geçtik, gelip sistemi
kurdular. Arazi yapımız yüksekte olmasına rağmen kurulan sistemle suyu göletten
yukarılara kadar çıkıyor. Üstelik enerjiyi de az tüketiyor. Bu sistem sayesinde
bizim her sulamada ortalama 400-500 lira karımız oluyor diye konuştu.
Yayıncı: Ahmet Ekici