ISPARTA (A.A) - Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2008-2009
döneminde Türkiyenin krize katkısı yok, kriz Türkiye eksenli değil, fakat
Türkiye tabi ki etkilendi. O zaman bizim işimiz Türkiyede kalıcı tahribatı
önlemekti. Çünkü daha sonradan da görüldüğü gibi aslında birçok dünya ülkesinde
kalıcı tahribat yaşandı. Türkiyede geçici bir etkilenme oldu ama kalıcı bir
tahribat yaşanmaması önemliydi dedi.
Süleyman Demirel Üniversitesinin (SDÜ) 2012-2013 akademik yılı açılış
törenine katılan Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 1929 yılında dünya ekonomisinin
büyük bir çöküntü yaşadığını, yaşanan küresel kriz sonucu 10 bin bankanın
battığını söyledi.
O dönemde para ve maliye politikalarının sıkıştırıldığını, gevşetilmediğini
belirten Şimşek, Küresel anlamda bir işbirliği yoktu, rekabet vardı. Krizin
faturası ağır oldu. 27 milyona yakın insan işini kaybetti. Borç her yerde arttı.
Çok ciddi sosyal bunalımlar yaşandı. Kriz sosyal adaletin bozulmasına neden
oldu diye konuştu.
Türkiyenin 2008 yılında ilk defa kendi iç dinamiklerinden kaynaklanmayan,
kendisinin yaratmadığı bir krizle karşılaştığını anlatan Şimşek, şöyle konuştu:
2008-2009 döneminde Türkiyenin krize katkısı yok, kriz Türkiye eksenli
değil, fakat Türkiye tabi ki etkilendi. O zaman bizim işimiz Türkiyede kalıcı
tahribatı önlemekti. Çünkü daha sonradan da görüldüğü gibi aslında birçok dünya
ülkesinde kalıcı tahribat yaşandı. Türkiyede geçici bir etkilenme oldu ama
kalıcı bir tahribat yaşanmaması önemliydi. Türkiyenin bir avantajı vardı. Siyasi
istikrarla bu dönemde Türkiyenin birçok sorunu masaya yatırıldı. Birçok sorununa
el atıldı. Her şey çözüldü gibi bir iddiam yok, ama 2007ye kadar Türkiyenin
temelleri sağlamlaştırıldı. Bunun başında siyasi istikrar var.
Yürütülen çalışmalar kapsamında önce bütçe açıklarının azaltıldığını, büyük
bir reformdan geçen bankacılık sektörünün sağlam bir yapıya kavuşturulduğunu
ifade eden Şimşek, ayrıca hane halkı bilançosunda risklerin azaltıldığını ve
makro politikalar uygulandığını kaydetti. Şimşek, başarının en önemli etkenlerden
birinin Türkiyenin mali disipline verdiği önem olduğunu vurguladı.
-Krizi nasıl yönettik-
Krizi nasıl yönettiklerine de değinen Bakan Mehmet Şimşek, o dönem
Türkiyenin kendi şartlarıyla IMF ile anlaşma yapmak istediğini söyledi. Mehmet
Şimşek, Biz IMFye dedik ki, Biz Türkiye ekonomisini sizden daha iyi
biliyoruz, daha iyi tanıyoruz ama bizim sizin desteğinize ihtiyacımız var, bizim
programı destekleyin, program yapalım dedik. Onlar da, yok dediler. İlla kendi
programlarında ısrarcı oldular. En sonunda biz de tabi ki bir program yapmadık
diye konuştu.
IMF ile program yapan ülkelerin tamamında ekonomik daralmanın çok daha
büyük, krizden çıkışın çok daha yavaş olduğunu vurgulayan Şimşek, kendilerinin
ise durumu IMFsiz idare ettiklerini kaydetti.
O dönem dünya ekonomisinin daraldığını ve bu durumun büyük sorun olduğunu
ifade eden Şimşek, dünya ticaretinin ise son 80 yılın en büyük daralmasını
yaşadığını anlattı. Bu durum karşısında kendilerinin hemen bir kısa çalışma
ödeneği çıkarttıklarını dile getiren Şimşek, sözlerini şöyle sürdürdü:
Fabrikalara dedik ki, Çalışanlarınız sizin için değerlidir. Onları kapı
önüne koymayın. Biz maaşlarını ödeyelim. Sabredin, idare edin, onları kapı önüne
koymayın. Türkiyenin temeli sağlam, büyüyecek. Ve hakikaten bu çok iyi çalıştı.
2009 yılında dahi dünyada milyonlarca kişi işini kaybederken, Türkiye93 bin yeni
iş imkanı oluşturdu. Her yıl 200 binin üzerinde vatandaşa meslek kazandırarak
garantili iş bulundu.
Şimşek, 2008 yılında kaynak ihtiyacı üzerine Varlık Barışını uygulamaya
koyduklarını anlatarak, Bu sayede yurt dışından Türkiyeye yaklaşık 28 milyar
lira karşılığı döviz girdi. Yurt içinde yastık altından ekonomiye yaklaşık 20
milyar lira girdi. Cüzi de olsa, 1,6 milyar lira da vergi topladık. Hakikaten
önemli bir enstrümandı ve o dönem Türkiye bunu uygulayan nadir ülkelerden bir
tanesi diye konuştu.
-Türkiyenin temelleri sağlamdı-
Mehmet Şimşek, Türkiyenin krizden hızlı çıktığını belirterek, Türkiyenin
temelleri sağlamdı. Makro ekonomik temelleri sağlamdı. Ama bu etkilenmeyeceğimiz
anlamına gelmiyordu. Etkilendik, ama kalıcı tahribat yaşanmadı. Krizden çıkış çok
güçlü oldu dedi.
Dünyada 26-27 milyon kişinin işini kaybettiğini, Avrupanın 17 ülkesinin ise
her yıl 2 milyon istihdam kaybettiğine dikkati çeken Şimşek, Türkiyede ise 2007
yılından bu yana 3,9 milyon vatandaşın iş bulduğunu kaydetti. Şimşek,
Türkiyenin, krizin yaralarını sarmakla kalmadığını, kriz öncesine çok hızlı bir
şekilde vararak, krizin öncesini geride bıraktığını ve büyük bir performans
gösterdiğini söyledi.
Bakan Şimşek, 2007-2012 yılları arası ABDde 419 bankanın battığını ifade
ederek, bu dönemde Türkiyedeki bankaların ise her sene yüzde 20 kar ettiğini
vurguladı.
Törende Mehmet Şimşek, 2011 yılında bilim, sanat ve teknoloji alanındaki
çalışmalarıyla ödül almaya hak kazanan akademisyenlere ödüllerini verdi.
SDÜ Rektörü Prof. Dr. Hasan İbicioğlu da Bakan Şimşeke fahri doktora payesi
ve üzerinde Bakan Şimşekin portresinin bulunduğu halı tablo hediye etti.
(Bitti)
Muhabir: Durmuş Genç - Mehmet Erbek
Yayıncı: Hızır Hacısalihoğlu