MUĞLA (A.A) - Kenan Gürbüz - Muğla Üniversitesi Su Ürünleri
Fakültesi bünyesinde oluşturulan bilimsel ekip, Türkiyenin Kıyı ve Deniz
Alanlarının Güçlendirilmesi Projesi kapsamında Gökova Özel Çevre Koruma
Bölgesindeki Boncuk Koyuna yavru bırakmaya gelen kum köpek balıklarını 10 hafta
boyunca gözlemleyecek.
Proje kapsamında, Boncuk Koyunda dalış yapan uzman ekibin çalışmalarını, AA
ekibi görüntüledi. Koyda dalgıç kıyafetleri ile tüpsüz dalış yapan ve 4 kişiden
oluşan ekip, gün boyunca su sıcaklığı, tuz seviyesi gibi değerleri ölçtü, koya
yavru bırakmaya gelen kum köpek balıklarının sayısını tespit etmeye çalıştı.
Muğla Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Taçnur Baygar, AA
muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiyenin Kıyı ve Deniz Alanlarının
Güçlendirilmesi Projesinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tabiat Varlıklarını
Koruma Genel Müdürlüğü ile fakülteleri tarafından ortaklaşa hayata geçirildiğini
söyledi.
Proje kapsamında Gökova Özel Çevre Koruma Bölgesindeki Boncuk Koyunda kum
köpek balıklarının izlenmesi çalışmasının hayata geçirildiğini anlatan Baygar,
Fakülte bünyesindeki uzman ekibimiz 10 hafta boyunca kum köpek balıklarıyla
ilgili gözlem yapacak. Boncuk Koyu, bilimsel anlamda uluslararası üne sahip. Koyu
bilim dünyasında önemli hale getiren özellik ise, kum köpek balıklarının
dünyadaki ikinci önemli üreme alanı olmasıdır dedi.
-Boncuk Koyu koruma alanı ilan edildi-
Baygar, gezgin türler sınıfına giren ve 4 bin kilometre yol kat edebilen
kum köpek balıklarının üremek için dünyada yalnızca ABDde Atlantik kıyıları ile
Türkiyede Boncuk Koyunu seçtiklerini vurgulayarak, Kum köpek balıkları deniz
suyu sıcaklığının artmasıyla özellikle mayıs, haziran aylarında Boncuk Koyuna
gelerek üreme ve yavru bırakma dönemine giriyor. Köpek balıkları 3 metre boy ve
300 kilogram ağırlığa ulaşabiliyor. Bölgeye üreme amaçlı gelen köpek balıklarının
bugüne kadar herhangi bir saldırısı söz konusu olmadı. Sadece üremek için gelen
köpek balıkları, üreme ve yavru bırakma işleminin ardından geldikleri Akdeniz
sahillerindeki sulara geri dönüyor diye konuştu.
Kum köpek balıklarının korunmasının önemli olduğunu, bunun için bir dizi
tedbir alındığını vurgulayan Baygar, şunları söyledi:
Bölgedeki gezi tekneleri ve diğer gemilerden bırakılan atık sular, bu
balıklara zarar veriyor. Bu nedenle Boncuk Koyu, kumsal köpek balığı koruma alanı
ilan edilerek kapatıldı. Şamandıralarla belirlenmiş alanda tekne ile seyretmek,
balıkçılık, yüzme, aletli veya aletsiz dalış yapmak yasak. Kum köpek balıkları,
Türkiyenin tanıtımı açısından büyük öneme sahip. Uzun vadede bölgede köpek
balığı turizmi hayata geçirilebilir. Balıklara rahatsızlık vermeden bölgede dalış
turizmi yapılması mümkün. İnsanlar, bu balıkları yakından görmek için bölgeye
gelebilirler. Dünyanın farklı ülkelerinde bu tür örnekler mevcut.
Baygar, gebelik döneminin uzun olması, az sayıda yavru dünyaya getirmeleri
ve özellikle Atlantik kıyılarında çok fazla avlanmalarından dolayı kum köpek
balıklarının Dünya Doğayı Koruma Birliğinin (IUCN) kırmızı listesinde tehdit
altında canlılar sınıfında yer aldığını vurguladı.
Dekan Baygar, proje kapsamında kum köpek balıklarının üreme davranışlarını
ve üreme alanlarını gözlemlediklerini anlatarak, Köpek balıklarının sayıları da
tespit edilecek. 10 hafta boyunca belirli periyotlarla yapılacak çalışmalarımızı
su altında görüntüleyeceğiz. Mayıs ayının ilk haftası itibariyle başlayan proje,
elde edilecek veriler açısından çok önemli diye konuştu.
-Köpek balıklarıyla yüzüyorlar-
Proje ekibi lideri Muğla Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi
Doç. Dr. Halit Filiz de, birer saat arayla yaptıkları dalışlarda 6 köpek balığı
tespit ettiklerini, bölgeye gelen kum köpek balıklarının sayısının ise 10un
üzerinde olduğunu tahmin ettiklerini söyledi.
Köpek balıklarının biraz ürkek olduklarını, ama kendilerine yaklaştığını
ifade eden Baygar, Ayaklarımın altına kadar gelen bir köpek balığı oldu. O anda
büyük heyecan yaşadım, ama zararsız olduklarını bildiğim için korkmadım. Boyu 2
metreye yakındı. Bu balıklar saldırgan değiller dedi.
Filiz, bölgeye yavru bırakmaya gelen köpek balıklarının uzun süredir koruma
altında olduğunu dile getirerek, Balıkları sadece belirli bir süre izlemek,
koruma açısından yeterli değil. Bence bu balıklar 12 ay boyunca markalama
çalışması yaparak izlenmeli. Gerekirse bir proje kapsamında bölge kameralarla
gözlenmeli diye konuştu.
(KG-HS-TNC)