EDİRNE (A.A) - Salih Baran - 17. yüzyılda hamur kıvamına
getirilerek misk, amber ve gül kokuları karıştırılıp elde edilen sabunlar, hoş
kokularını günümüze kadar ulaştırıyor.
AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, Edirnede 17. yüzyılın ortalarında,
bazı evlerde hamur kıvamına getirilen sabunlar, misk, amber ve gül kokuları
karıştırılarak meyve şekli verilerek üretilen sabunlar, daha sonra güzel kokulu
süs eşyaları olarak yayılmaya başladı.
Bu güzel görünümlü, hoş koku yayan sabunlar, Osmanlı sarayının da dikkati
çekerek, zamanla Osmanlı sultanlarının yabancı konukları ve devlet erkanına
sunduğu kıymetli hediyeler arasına girerek, bir anlamda sarayın da tescilini
aldı.
Yıllar içinde sabunun kendine has kokusu ve özenle meyve şekilleri verilen
bu hediyelikler, Edirnede bir iş kolu haline geldi. Günümüzde de Edirnede Halk
Eğitim Merkezinde açılan kurslardan ya da bu işi yapanlardan öğrenen pek çok
kişi, evinde mis meyve sabunu üreterek aile ekonomisine katkı sağlıyor.
-Aile bütçelerine katkı
Edirneden yurt içi ve yurt dışına mis meyve sabunu ihraç eden atölyenin
sahibi Can Ürenli, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Mis meyve sabununun
Osmanlıdan yadigar el sanatı olmasının yanında bugün Avrupa, Orta Doğu ve
ABDden yoğun olarak talep edilen bir hediyelik eşya haline geldiğini söyledi.
Ürenli, Edirnede bine yakın ailenin mis meyve sabunu yaparak bütçelerine katkı
sağladığını kaydetti.
Mis sabunu üreten atölyede çalışan Dilek Kısagüme de zevkle yaptıkları bir
işten aile bütçelerine artı değer kattıklarını söyledi.
Reyhan Serpecek ise Edirne Valiliği kurslarından öğrendiği mesleğiyle 10
yıldır mis meyve sabunu yaptığını anlattı. Sercepek, beyaz banyo sabununun önce
rendelenerek, hamur şekline getirildiğini ardından dinlendirilen hamurun
istenilen meyve ya da sebzenin şekli verilerek kurumaya bırakıldığını anlattı.
Serpeçek, şekil verilen sabunun kurutulmasının sonrasında boyandığını ve
belli bir formda satışa sunulduğunu belirtti.
-Edirneden en güzel hediye-
Gerçek meyvelerden ayırt edilmekte zorlanılan mis meyve sabunları, kültür ve
inanç turizminin yoğun olduğu kente gelen yerli ve yabancı turistlerin Edirneyi
hatırlayacakları birkaç el sanatlarından biri olarak dikkati çekiyor.
Yüzlerce ailenin geçim kapısı durumundaki ev atölyelerinde ya da seri üretim
yapan atölyelerde üretilen sabunlar, Edirnenin dört bir yanındaki dükkan ve
seyyar satıcılarının tezgahını süslüyor.
Tek bir meyve figürlü mis meyve sabununun fiyatı 1 liradan başlarken, hasır
sepet içindeki aranjmanların fiyatları ise 5 ile 20 lira arasında değişiyor. Bu
ürünler, Selimiye Camisi yakınındaki Arasta, Eski Cami yakınındaki Bedesten
Çarşısı ve Saraçlar Caddesindeki Ali Paşa çarşılarındaki hediyelik eşya
satanlarla, Sağlık Müzesi, Balkan Savaşları Müzesi çevresindeki seyyar
satıcılardan temin edilebiliyor.
Bozulmadan uzun yıllar ilk günkü canlılığını koruyan bu sabun, Edirnelilerin
yanı sıra kente gelen yerli ve yabancı turistlerin evlerini süslüyor.
Yayıncı: Murat Paksoy