AKSARAY (A.A) - Ersin Altınsoy - Somuncu Baba olarak bilinen
ünlü alim ve mutasavvıf Şeyh Hamid-i Veli Aksarayinin türbesinin yanına
yaptırılan ve içinde müze, cami, fırın, lokanta, dükkanlar ve konferans salonları
bulunan külliyenin açılmasıyla bölgenin inanç turizmi açısından önemi artacak.
Aksaray Belediye Başkanı Nevzat Palta, AA muhabirine yaptığı açıklamada,
Somuncu Babanın Aksaray, Kayseri ve Bursa gibi farklı şehirlerde bulunduğunu,
ilim çalışmaları yapmak için Şam, Tebriz ve Erdebile de gittiğini söyledi.
Ünlü alimin Bursa Ulu Camiinin açılışında okuduğu hutbe ile ilminin açığa
çıkması üzerine Aksaraya gelerek hayatının geri kalan bölümünü burada
geçirdiğini ifade eden Palta, Aksarayda vefat eden Somuncu Babanın türbesinin
de Ervah Kabristanlığında bulunduğunu kaydetti.
Somuncu Baba, Mevlana, Hacı Bayram-ı Veli ve Yunus Emre gibi gönül
insanlarının Anadolunun çalkantı içinde olduğu dönemlerde toplumun
iyileştirilmesi, güzelleştirilmesi ve sevginin hakim olması için çok büyük
emekler verdiğini ve bunda da muvaffak olduklarını vurgulayan Palta,
Mevlananın felsefesine nasıl bütün insanlığın ihtiyacı varsa, Somuncu Babanın
felsefesine de bütün insanlığın ihtiyacı var. Anadolunun manevi önderlerini iyi
anlamamız, Anadoluyu Anadolu yapan bu gönül insanlarının felsefesini çok iyi
anlatmamız lazım diye konuştu.
Somuncu Babanın anlaşılması ve tanıtılması için çalışmalar yaptıklarını
anlatan Palta, bu amaçla gerçekleştirdikleri uluslararası organizasyona yurt
içinden ve dışından 40ın üzerinde ilim adamının katıldığını ifade etti.
-Müzede Somuncu Babanın yaşamı canlandırılıyor-
Sempozyumdaki bildirilerin kitap haline getirildiğini ve Somuncu Babanın
türbesinin yanına bir külliye inşa ettiklerini belirten Palta, şöyle devam etti:
Somuncu Baba ismini verdiğimiz külliyenin inşaatı büyük ölçüde tamamlandı.
Külliyenin içinde konferans salonu, cami, müze, fırın, iş yerleri ve lokanta yer
alıyor. Bu kapsamda Somucu Baba Türbesinin restorasyonunu da bitirmek üzereyiz.
Külliye açıldığında ziyarete gelenler müzeyi gezerken kulaklıkla Türkçe,
İngilizce ve Arapça olmak üzere 3 farklı dilde Somuncu Babanın hayatını,
felsefesini ve şiirlerini dinleyebilecek. Müzede manken ve maketlerle Somuncu
Babanın yaşamı canlandırılıyor. Ünlü alimle ilgili kitap ve CD gibi yayınlar
buradan temin edilebilecek. İş yerlerinde Somuncu Babaya ve Aksaraya has
hediyelik eşyalar satılacak. Yöre mutfağının en seçkin örneklerinin
tadılabileceği lokantalar olacak. Fırında, ismi Somuncu Baba ile özdeşleşen özel
bir ekmek üretilecek. Konferans salonlarında eğitim çalışmaları ve sempozyumlar
düzenlenecek. Dolayısıyla bu mekanda ismi efsanelere karışmış ünlü alim Somuncu
Baba her yönüyle anlatılacak.
-İnanç turizmi açısından bölgenin önemi artacak-
Ervah Kabristanlığındaki Somuncu Baba Türbesinin her zaman dolup taşan bir
yer olduğunu dile getiren Palta, özellikle mübarek günlerde on binlerce insanın
kabristanı ziyarete geldiğini kaydetti.
Palta, Aksaraya yolu düşen herkesin bu kutsal mekana uğramadan şehirden
ayrılmadığını vurgulayarak, Bundan sonra inşallah yurt dışından da gelecekler.
Tüm bu çalışmalarımız tamamlandığında inanç turizmi açısından bu bölgenin önemi
artacak, büyük bir canlanma olacak dedi.
Somuncu Babanın ünlü mutasavvıf Hacı Bayram-ı Velinin de hocası olduğuna
dikkati çeken Palta, Somuncu Baba; Hacı Bayram-ı Velinin, Hacı Bayram-ı Veli;
Akşemseddinin, Akşemseddin de Fatih Sultan Mehmedin hocası. Bu açıdan
baktığımızda İstanbulu fetheden ruh Somuncu Babaya, yani Aksaraya
dayanmaktadır. Biz bu anlamda da Somuncu Babayı çok önemli bir tarihi şahsiyet
olarak değerlendiriyoruz diye konuştu.
-Somuncu Baba kimdir--
Somuncu Baba asıl adıyla Şeyh Hamid Hamidüddin-i Veli (1331-1412) Osmanlı
Padişahı Yıldırım Bayezid döneminde yaşamış ve Bayramiyye Tarikatı kurucusu Hacı
Bayram-ı Velinin de mürşidi olan büyük bir mutasavvıf.
Eğitimini Erdebilde tamamladıktan sonra irşad vazifesi için Anadoluya
dönüp, Bursaya yerleşti. Bursada çilehanesinin yanında yaptırdığı ekmek
fırınında somun pişirip çarşı pazar dolaşarak Somunlar, Müminler! nidasıyla
insanlara ekmek dağıttı. Bu sebeple Şeyh Hamid-i Veli, Somuncu Baba ve
Ekmekçi Koca olarak da bilinir.
Bursa Ulu Camiinin açılış hutbesini okuyup, hutbede Fatiha Suresini yedi
farklı şekilde yorumladı. Manevi kişiliği ve bilgelik yönü ortaya çıkan Şeyh
Hamid-i Veli, şöhretten korktuğu için talebeleriyle birlikte Bursadan ayrılarak
Aksaraya geldi. Aksarayda Hacı Bayram-ı Veliyi dünyaya ve ahirete ait
ilimlerde eğitip yetiştirerek, irşad vazifesi için Ankarada görevlendirdi.
Şeyh Hamid-i Veli 1412de Aksarayda ebedi aleme göç etti. Kabri,
Aksarayda, şimdiki Ervah Kabristanlığında yer alıyor.
Somuncu Babanın en bilinen şiirinin bir bölümü şöyle:
Diriyiz daim, ölmeyiz
Karanlıkta da kalmayız
Çürüyüp toprak olmayız
Bize leylü nehar olmaz
Bizim gülşendeki güller
Dururlar taze solmazlar
Hazan olup dökülmezler
Zemistan ü bahar olmaz
Yayıncı: Ahmet Kayır