EDİRNE (A.A) - Salih Baran - Roma İmparatorluğu döneminde kentin
korunması için yapılan kalenin dört büyük surundan biri olan Makedonya Kulesi,
arkeoloji müzesi olacak.
Geçirdiği deprem ve yangının ardından kentin siluetini bozduğu gerekçesiyle
1953te belli katları dinamitle patlatıldığı iddia edilen, şimdilerde ise kentin
ortasında binalar arasında kalan Makedonya Kulesi, müze olarak tarihe ışık
tutacak.
Edirne Valisi Hasan Duruer, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Makedonya
Kulesinin restorasyonu için Trakya Kalkınma Ajansına sunulan projenin kabul
edildiğini söyledi.
Duruer, projenin kulenin arkeoloji müzesi olması yönünde hazırlandığını
ifade ederek, Amacımız tarihi mekan içinde kente bir arkeoloji müzesi
kazandırmak. Bu konudaki proje çalışmaları sürüyor. Küçük objeler kulede, büyük
objeler de surlarda sergilenecek. Projenin üç ayda tamamlanması planlanıyor
diye konuştu.
-Makedonya Kulesi-
Araştırmacı-yazar Oral Onur, Edirne siluetinde önemli yeri olan Makedonya
Kulesinin müze olarak oluşturulmasının kent mirasına sahip çıkma açısından
önemli olduğunu söyledi.
Edirne Kalesinin dört büyük burcundan Makedonya Kulesinin, Abdülhamit
döneminde üzerine saat takılmasıyla Saatli Kule, Memleket Saati gibi
isimlerle anıldığını anlatan Onur, şunları kaydetti:
Roma İmparatoru Hadrianus tarafından yaptırılan Edirne (Hadrianopolis)
Kalesinin burçları, Bizanslılar zamanında yeniden düzenlenmiş ve Üç Şerefeli
Camii yakınındaki burç, Makedonya Kulesi olarak anılmıştır. Daha sonra 1885te
burcun üzerine dönemin valisi Hacı İzzet Paşa tarafından yapım masrafı belediye
bütçesinden karşılanan ahşap kule yaptırılmıştır. Kuleye saat konulmasıyla
saatli kule ve Memleket Saati isimleriyle anılmaya başlayan yapının ahşap
kısmı, bir yangın sonucu yok olmuş daha sonra 1893te ahşap olan kısım tuğla ve
taştan yeniden inşa edilmiştir.
Onur, Neoklasik tarzıyla Osmanlı saat kulelerinin arasında en dikkat çekici
Makedonya Kulesinin 1953teki depremde de zarar gördüğünü ifade etti.
-Dinamitle yıkıldığı iddiası
Kulenin kentin siluetine zarar verdiği gerekçesiyle dinamitle patlatılması
iddiası da bazı kaynaklarda yer alıyor.
İddiaya göre, 1953te Edirne Belediyesi, Makedonya Kulesinin kent siluetine
zarar verip vermediği yönünde İstanbul Teknik Üniversitesinden rapor istedi.
Rapor doğrultusunda, 6 Temmuz 1953te dönemin Belediye Başkanı Sabahattin Parsoy
tarafından verilen emirle, kulenin bir kaç katı dinamitle yıkıldı.
Kulenin dinamitle patlatılmasıyla ilgili bir başka bilgi de Yrd. Doç. Dr.
Sinan Kocamanın kaleme aldığı Edirne Turizm Coğrafyası adlı kitapta yer alıyor.
Kitapta, kulenin 1953te, Edirne depreminde zarar gören kısımlarının, tehlike arz
ettiği gerekçesiyle dinamitle patlatıldığı bilgisine yer veriliyor.
Kültür Bakanlığınca 1990 yılında kısmen restore edilen kulede, Edirne
Valiliğince, arkeolog Şahin Yıldırımın başkanlığında 2002 ve 2003 yıllarında
yapılan kazı çalışmalarında Roma, Bizans ve Osmanlı dönemine ait önemli bulgulara
ulaşılmış ve kazı alanı Kentsel Arkeoloji Parkı olarak düzenlenerek ziyarete
açılmıştı.
Yayıncı: Berin Alpaslan Gökçe