KAYSERİ (A.A) - Tevfik Işık - Cumhuriyet döneminin ilk ve en
büyük sanayi kuruluşlarından Sümerbank Bez Fabrikasının atıl tesisleri, Abdullah
Gül Üniversitesinin (AGÜ) eğitim, kültür ve sosyal merkezi olarak hizmet
verecek.
Kayseride 1935te Rus mühendislerce kurulan, Türkiyenin kurduğu ilk
fabrika olarak bilinen Sümerbank Bez Fabrikası, 1999da üretimini durdurdu.
Üretimini durdurduktan sonra Erciyes Üniversitesince müze ve bilim merkezine
dönüştürülerek yaşatılması planlanan fabrikaya ait tesisler, önce büyükşehir
belediyesine, daha sonra Erciyes Üniversitesine devredildi ancak bugüne kadar
fabrikanın tarihe tanıklık eden tesisleri değerlendirilemedi.
Son olarak AGÜ tarafından devralınan fabrika tesisleri, virane görünümünü
koruyor. Fabrikanın üretim bölümleri adeta canlı müze gibi tarihe ışık tutuyor.
Savaş sonrası terk edilmiş yerleşim birimlerini andıran fabrikada üretimde
kullanılan makineler bile halen yerini koruyor. Tesislerde resmi yazışmalar,
personele ait evrak ile fabrika çalışanlarının kullandığı birçok eşyaya
rastlanabiliyor.
49 yıllığına AGÜye tahsis edilen fabrika ve arazisinin eğitime hizmet
etmesi için çalışmalar sürdürülüyor. AGÜ tarafından eğitim merkezi,
sosyo-kültürel ve rekreasyonel merkez haline getirilmesi hedeflenen fabrika,
üniversitenin ilk öğrencilerine de ev sahipliği yapacak.
AGÜnün ilk öğrencileri, 2013-2014 akademik yılında fabrikanın eski
depolarından dönüştürülen dersliklerde ders başı yapacak. Fabrikanın eski
tesisleri aslına uygun restore edilerek konferans merkezi, araştırma merkezleri,
laboratuvarlar ve müze gibi mekanlara dönüştürülecek.
-Sosyal ve yaşayan bir kampüs yapacağız-
AGÜ Genel Sekreteri Melih Rüştü Çalıkoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada,
Türkiyenin ilk sanayi kuruluşlarından biri olan tesisin üniversitelerine
devredilmesinin çok büyük anlam ifade ettiğini belirtti.
Tesisi en iyi şekilde değerlendirmeyi arzu ettiklerini ifade eden Çalıkoğlu,
bunun için 1 yıldır çalışmalar yürüttüklerini, fabrika tesisleri ve arazisinin
eski anlamını kaybetmeden eğitim merkezine dönüştürülmesini amaçladıklarını
kaydetti.
Çalıkoğlu, şöyle devam etti:
Burası her anlamda 21. yüzyıl Türkiyesinin eğitim alt yapısını oluşturacak
AGÜnün eğitim yuvası olacak. Yaklaşık 300 dönüm arazinin kendi yetişmiş florası
var. 70-80 bin metrekarelik binalar var. Burası Türkiyenin en büyük restore
edilmiş üniversite kampüsü olacak. Projenin ilk etabında gelecek yıl eğitime
başlayacağımız kampüsümüzü oluşturuyoruz. Küçük binaları eğitim ve yönetim
binalarına dönüştüreceğiz. Buranın ruhuna ve yapısına uygun yeni bina inşa
edeceğiz. İkinci ve üçüncü etap çalışmalarının ardından burası Kayseri ile
birlikte yaşayan bir kampüs olacak. Amacımız burayı şehirden koparıp içine
kapanık bir kampüs haline getirmek değil, sosyal ve yaşayan bir kampüs
yapacağız.
Üniversite bünyesinde daha önce kurulan Hayat Boyu Öğrenme Merkezinin
faaliyetlerine Sümer Kampüsünde devam edeceğini, Yabancı Diller Yüksekokulunun
eğitime burada başlayacağını ifade eden Çalıkoğlu, fabrikanın enerji santralinin
konferans salonu olacağını, döküm fabrikasının müzeye dönüştürüleceğini
belirterek, Çalışmalar bittiğinde yaşayan kampüs kentin bir değeri olacak,
şehirle birlikte yaşayacak dedi.
Restorasyon için Türkiyenin en büyük firmalarıyla çalışacaklarını,
çalışmaların hayırseverlerin desteğiyle yürütüleceğini bildiren Çalıkoğlu,
projenin ilk etabının gelecek yıl, tamamının 3-4 yıl içinde tamamlanmasının
planlandığını söyledi.
-Turgut Özalın staj yaptığı fabrika-
1933te Türkiye ile SSCB arasında yapılan 8 milyon dolarlık kredi anlaşması
sonrası 20 Mayıs 1934te Kayseride temeli atılan Sümer Bez Fabrikası, 16 Eylül
1935te üretime başladı. 1999da üretimini durduran, 64 yılda 36 bin kişiye
istihdam sağlayan fabrika, Türk Silahlı Kuvvetleri ile çok sayıda kamu
kuruluşunun tekstil ihtiyacını karşıladı. Sümer Bez Fabrikası, 8. Cumhurbaşkanı
Turgut Özala İTÜ Elektrik Mühendisliğinde öğrenci olduğu 1945 ile 1946
yıllarında staj olanağı sundu.
Yayıncı: Hande Cankar