AKSARAY (A.A) - Ersin Altınsoy - Öner Taş - Selçuklular
döneminde önemli bir ticaret merkezi olan ve dünyanın en eski AVM örneklerinden
sayılan Ağzıkarahan Kervansarayı, yapılacak düzenlemeyle yöre çiftçisinin
ürünlerinin satıldığı organik pazar olarak turistlere hizmet verecek.
Aksaray-Nevşehir karayolunun 15. kilometresindeki Ağzıkarahan
Kervansarayının hol kısmı, Hoca Mesud tarafından I. Alaaddin Keykubad zamanında
1231de, avlusu ise II. Gıyaseddin Keyhüsrevin hükümdarlığının ilk yıllarında
1237de inşa edildi.
Osmanlı kayıtlarındaki ismi Hoca Mesud Hanı olarak geçen ve bir kale
görünümündeki Ağzıkarahan, İpek Yolundaki kervanların güvenli bir şekilde
konaklamalarını ve mallarını satmalarını sağlamanın yanı sıra Moğol saldırılarına
karşı kale amaçlı olarak da kullanıldı.
Portali, Aksaray Sultanhanı ile büyük benzerlik gösteren Ağzıkarahan, aradan
geçen yüzlerce yıla rağmen ayakta kalmayı başaran Anadoludaki nadir
kervansaraylar arasında yer alıyor.
Ağzıkarahanın işletme hakkını 40 yıllığına alan Mustafa Kılıç, AA
muhabirine yaptığı açıklamada, Kervansarayda restorasyon çalışmalarına
başladıklarını, son derece sağlam ve görkemli olan tarihi yapıyı aslına uygun
olarak değerlendireceklerini söyledi.
-Dünyanın en eski AVM örneklerinden-
Kapadokya bölgesinin önde gelen şahsiyetlerinden, ilim adamı ve ticaret
erbabı Hoca Mesudun, dönemin ticari gereksinimlerini göz önünde bulundurarak,
farklı iş kollarını bir araya getirmek suretiyle günümüzün AVM kültürünün
dünyadaki ilk örneklerinden birini Ağzıkarahanda ortaya koyduğunu belirten
Kılıç, şunları kaydetti:
Bu dönemde ticaret yolları üzerine kurulmuş kervansaraylar konaklama,
barınma ve benzeri ihtiyaçları karşılamak için kurulmuşken, Hoca Mesud farklı iş
kollarında üretim, satış, pazarlama ve benzeri ticari konuları Ağzıkarahan
Kervansarayında bir araya getirerek, üretimden depolamaya ve satışa kadar bir ağ
oluşturmuş, bu ise ticaretin gelişmesine büyük fayda sağlamıştır. Bu anlamda Hoca
Mesudun misyonunu günümüzde de yaşatmak ve bu tarihi yapıyı eskiden olduğu gibi
alışveriş merkezi yapmak için yola çıktık. Kervansarayı, restorasyonu bittikten
sonra organik ürünlerin satıldığı pazar alanı olarak kullanacağız.
Ağzıkarahan köyündeki üreticilerden alacakları ürünleri burada satacaklarını
anlatan Kılıç, Pazarda, armut, erik, ayva, üzüm gibi meyveler ile kurutulmuş
ürünlerin yanı sıra özel imal ettiğimiz geleneksel Türk lokumu da bulunacak.
Avlunun ortasında, bölgeye has çorba kaynayacak. Bunu sebil olarak her gelene
ikram edeceğiz. Beğenenlere ambalajı içinde çorbanın tozunu vereceğiz. Avluda bir
kahve değirmeni çalışacak, turistler taze kahve alma imkanı bulacaklar diye
konuştu.
Kılıç, eskiden İpek Yolunu kullanan kervanların durduğu kervansarayın artık
turist otobüslerini ağırlayacağını belirterek, bir zamanlar dünyanın en eski AVM
uygulamalarından birinin hayata geçirildiği tarihi yapının bu misyonunu otantik
olarak sürdüreceğini sözlerine ekledi.
Yayıncı: Metin Bolat