TRABZON (A.A) - Tuncay Bekar - Trabzonun Maçka ilçesinde, tarihi Sümela Manastırından daha eski olan tarihi Vazelon (Yahya) Manastırının restore edilmesi için çalışma başlatıldı.
     Fener Rum Patriği Bartholomeosun geçen yıl Sümela Manastırındaki ayin için Trabzona geldiğinde ziyaret ettiği Vazelon Manastırına ilişkin Vazelon yıkılacak, kaderi bu. Eğer devlet kurtarırsa kurtulur ama zor ifadesini kullandığı manastırın restorasyonu için Maçka Belediye Başkanlığı çalışma başlattı.
     Maçka Belediye Başkanı Ertuğrul Genç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ilçelerine bağlı Kiremitli köyündeki Vazelon Manastırının restorasyonu konusunda kısa süre önce İstanbuldaki Fener Rum Patrikhanesine gidip Patrik Bartholomeos ile toplantı yaptıklarını belirterek, Sümelanın restorasyonundaki gibi yanlışlıklar olmasın diye Vazelonun bütün röloveleri, kayıtları incelenecek, hangi oda nerede belirlenecek ve ondan sonra restorasyon çalışması yapılacak. Restorasyon en azından bir plan, program dahilinde yapılacak. Arkeoloğundan, sanat tarihçisine, rölove uzmanına kadar bir kurul tarafından restorasyon işlemi yürütülecek dedi.
     Genç, restorasyonun yapılabilmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığının izni gerektiğini ifade ederek, Kültür ve Turizm Bakanlığı izin verirse Vazelon Manastırı bir firma tarafından restore edilecek. Bakanlığın da onay vereceğine inanıyorum. Vazelonun restorasyonu konusunda 1 hafta içinde bakanlığa müracaat edilecek dedi.
     Tarihi yapıların turizme kazandırılması gerektiğini işaret eden Genç, Vazelon Manastırının yanı sıra Maçkanın Yazlık köyünde yer alan ve tarihi bir kiliseden dönme caminin de restorasyonun yapılacağını ifade etti.
     Genç, Esiroğlu beldesi Şimşirli köyündeki tarihi Kuştul Manastırının restorasyonu konusunda ise bir çalışma bulunmadığını belirterek, Kuştulun restorasyonu daha büyük bir çalışma gerektiriyor. Şu anda o konuda bir çalışma yok. Ama Vazelon eski haline gelmese de iyileştirilecek. En azından mevcut hali iyileştirilip korunacak diye konuştu.
    
     -Yunan asıllı Karadıs: Türkiye, Vazelonu kültürel olarak saklamalı
    
     Manastırı ziyarete gelen Yunanistan asıllı Avusturalya vatandaşı Yıannıs Karadıs, Rum-Pontus kökenli olduğu, ailesinin Maçkadan Atinaya oradan da Avusturalyaya gittiğini, kendisinin de bu ülkede doğduğunu söyledi.
     Sümela ve Vazelon manastırları ile bölgeyi görmek için Trabzona geldiğini ancak Türkiyede olmayacağı için 15 Ağustosta Sümelada yapılacak ayine katılamayacağını belirten Karadıs, Doğu Karadenize ve Trabzona ilk kez geldim. Tek kelimeyle harika dedi.
     Karadıs, Vazelon Manastırının inancı gereği kendisi için çok önemli olduğunu, bütün dünya tarafından bilindiğini ancak taşı, duvarının hep yıkıldığını ifade ederek, Vazelonun duvarlarının kalmasını ve restore edilmesini istiyorum. Çünkü Vazelon Manastırı bütün dünyanın bildiği bir inanç yeri. Orijinalının yapılamayacağını biliyorum ama en azından buranın yürüme yolunun, duvarlarının eskiye dönük olmasını, herkesin buraya Sümelada olduğu gibi rahat gelmesini istiyorum
     Karadıs, Türkiyenin tarihi ve kültürel açıdan zengin olduğunu vurgulayarak, Türkiye, Vazelonu kültürel olarak saklamalı. Bundan Türkiye kazanacaktır ifadesini kullandı.
     Maçkalı tur operatörü Fahrettin Erdoğan ise Vazelonun Sümela Manastırından daha önemli olduğunu, çünkü Sümeladan daha eski olduğunu belirterek, Tarihi kaynaklarda Vazelonun Yahya peygamber zamanında inşa edildiği ve buranın yardımlarıyla diğer manastırların inşa edildiği belirtiliyor. Çok harap edilmiş, sahip çıkılmamış. Buraya bir an önce sahip çıkılması lazım. Turizm açısından burası çok önemli. En azından mevcut durumunun korunması lazım dedi.
     Yabancıların Vazelonu kendilerinden daha iyi bildiğini ve onları buraya getirmek istediklerini ancak yolu bozuk olduğu için sıkıntı çektiklerini belirten Erdoğan, Sümeladaki büyük kültür turizmi potansiyelini gördük. Harabe durumdaki Kuştul Manastırı ve diğer tarihi yapıların tarihi yansıtacak şekilde restore edilerek turizme kazandırılması lazım diye konuştu.
    
     -Kuştul ve Vazelon manastırları-
    
     Maçka ilçesi Kiremitli köyündeki çam ormanında bulunan ve Sümela Manastırından daha önce yapıldığı bilinen Vazelon (Yahya) Manastırında bir mağara ve ayazma bulunuyor. İlk manastır mağaranın önüne kuruldu.
     Günümüze kadar ayakta kalan mağaranın önündeki kilise ve keşiş odaları, 19. yüzyıla ait. Kompleksin 9 kilometre kuzeyinde yer alan ve 15. yüzyılda yapıldığı sanılan şapelde değerli fresk bulunuyor.
     Trabzonun Esiroğlu beldesindeki Şimşirli köyünde bulunan Kuştul Manastırı ise bir vadinin tabanındaki dirsek şeklindeki kaya üzerine kurulu. Kaleyi anımsatan bir görüntü ile vadiye hakim bir tepeye kurulan manastırın 752 yılında yapıldığı sanılıyor.
     Eski görüntüsü dere boyu şatosunu andıran bu manastırın da Trabzondaki diğer manastırlar gibi kutsal bir mağara ve ayazma etrafında kurulduğu belirtiliyor.
    
     Yayıncı: Murat Kaban