ZONGULDAK (A.A) - Erdinç Aksoy - Zonguldaktaki Tieion Antik
Kentinde 3 yıl önce Roma dönemine ait, terazilerde kullanılan kurşun ağırlıklar
bulunduğu alanda ortaya çıkarılan gümrük yazıtlarının bölgenin ticari tarihini
aydınlatması bekleniyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Zonguldak Özel İdare Müdürlüğünün desteğiyle
2006da Çaycuma ilçesinin Filyos beldesinde başlatılan kazılar, aralarında mimar,
arkeolog ve öğrencilerin yer aldığı 20 kişi tarafından sürdürülüyor.
Karabük Üniversitesi Arkeoloji Bölümü ve Kazı Ekibi Başkanı Prof. Dr. Sümer
Atasoy, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Tieion sınırları içinde yer alan
Gökçebey ilçesinde de bazı kalıntıların ortaya çıkarıldığını, burada çalışmalara
devam edeceklerini söyledi.
Kayıkçılar mevkisinde Filyos Çayı kenarında 3 yıl önce yaptıkları yüzey
araştırmasında Roma dönemine ait depo tespit ettiklerini belirten Atasoy, şunları
kaydetti:
Depoda, terazilerde kullanılan kurşun ağırlıklar bulduk. Yarım kilogram
ağırlığındaki kurşunlar antik kente özgü şekillere sahip. MS 1. ve 2. yüzyıla ait
kurşun ağırlıkların dünyada benzeri yok. Yüzey araştırması sırasında bir yazıtlı
taş da bulduk. Bunun gümrükle ilgili yazıt olduğu anlaşılıyor ancak daha
çalışmalarımız devam ediyor. Bunlar bizim için çok önemli. Bulunan eserler,
Filyos limanına gelen malların gemilerden indirilerek kayıklarla kentin içlerine
taşındığını gösteriyor. Tahminimize göre Filyos Çayı boyunca birtakım iskeleler
ve ambarlar var. Bu depolarda mallar tartılıyor ve at arabalarıyla köylere
dağıtılıyor. Aynı şekilde buradaki ürünler kayıklarla limana taşınarak gemilere
yükleniyor ve Karadenizdeki diğer limanlara satılıyor.
Prof. Dr. Atasoy, daha önce yapılan araştırmalarda, Tieionda yaşayan
tüccarların Kuzey Karadeniz limanlarına, Atinaya ve Rodosa gittiklerinin ve
orada öldüklerinin mezar taşlarından anlaşıldığını ifade ederek, Dolayısıyla
burada antik devirde büyük bir ticaret vardı. Filyos Irmağının uzandığı vadi
boyunca mısır ve üzüm yetiştirilmiş, bunlar ihraç edilmiş ve büyük paralar
kazanılmıştır. Yani ithalat ve ihracat söz konusuydu. Bütün bu belge ve bilgiler
ışığında Tieion ve çevresinin önemli kent olduğunu ortaya çıkaracağız dedi.
-Kazı çalışmalarının sonuçları iki dilde yayımlanacak-
Kazı çalışmasıyla ilgili çizimleri, fotoğrafları ve belgeleri elden
geçirdiklerini belirten Atasoy, şöyle konuştu:
Bunları kitap halinde yayımlayacağız. Bu yıl sonunda Zonguldak Kültür ve
Turizm Müdürlüğünce kitap bastırılacak. Türkçe ve İngilizce olacak eserin ilgi
göreceğini tahmin ediyorum. Zaten buradaki araştırmalarımızın sonuçlarını her yıl
yurt içi ve dışındaki arkeolojik seminer ve konferanslarda aktarıyoruz.
Yunanistan ve Bulgaristan bu işle çok ilgileniyor. Çünkü Türkiyede Karadeniz
kıyısında Filyostaki antik kent dışında örnek yok. Dolayısıyla burada çıkacak
buluntular, diğer bölgelerin tarihi açısından da önem taşıyor.
Yayıncı: Hande Cankar