MUĞLA (A.A) - Durmuş Genç - Orman Genel Müdürlüğü ile Muğla
Sıtkı Koçman Üniversitesi işbirliğinde dünyada önemli ticari potansiyeli bulunan
trüf mantarının üretiminin artırılması amacıyla doğal ve yapay trüf ormanları
oluşturulmasına yönelik trüf eylem planı hazırlanıyor.
Dünyada siyah elmas olarak nitelendirilen, değerli ve pahalı bir mantar
türü olan trüf mantarı, aroması ve kokusunun cezbedici olması nedeniyle gurme ve
üst düzey aşçılar tarafından beğeniliyor. Avrupa mutfağında önemli yere sahip
olan mantar türü, özellikle üst gelir grubu tarafından tercih ediliyor.
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç Dr. Aziz
Türkoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kralların yiyeceği olarak
adlandırılan trüf mantarının toprağın 5 ile 20 santimetre derinliğinde ağaç
köklerinde yetiştiğini, mantarın özel eğitimli köpeklerle toplandığını söyledi.
Tadı, kokusu ve aroması ile birçok gurmenin ilgisini çeken trüf mantarının
kilogram fiyatının türüne ve kalitesine göre 100 ile 3 bin avro arasında
değiştiğini anlatan Türkoğlu, 2004 yılında başladıkları çalışmalar sonucunda elde
edilen veriler ışığında hazırladıkları trüf mantarıyla ilgili projenin TÜBİTAK
tarafından kabul edildiğini belirtti.
Proje kapsamında yaptıkları araştırmalarda Karadeniz, İç Anadolu, Ege ve
Akdeniz bölgelerinde bazı trüf mantarı türlerini bulduklarını belirten Türkoğlu,
Türlerin bulunmasının ardından trüf aşılı meşe fidanları üretmeye başladık.
Çalışmalarımız Orman Genel Müdürlüğü tarafından da desteklendi ve trüf ormanı
oluşturulması amacıyla proje hazırlamamız istendi. Bu kapsamda Denizlide ilk
doğal ve yapay trüf mantarı ormanı oluşturduk. Şimdi ise Orman Genel Müdürlüğü ve
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi işbirliğiyle trüf mantarı eylem planı
hazırlıyoruz dedi.
Kısa süre sonra tamamlayacaklarını eylem planı ile Türkiyenin hangi
bölgesinde hangi tür doğal trüf ormanları bulunduğunu tespit ederek koruma altına
almayı planladıklarını bildiren Türkoğlu, ayrıca uygun ortamlara aşılanmış meşe
fidanlarını dikerek ekonomik getirisi iyi olan trüf ormanları oluşturmayı
planladıklarını kaydetti.
-Dünyada 6 milyar dolar ticaret hacmi var-
Proje kapsamında ilk doğal trüf mantarı ormanının Denizlide
oluşturulduğunu, sırasıyla Muğla, Antalya ve İzmirde dikimler yapacaklarına
işaret eden Türkoğlu, şunları söyledi:
Dünyada trüf üretiminin yüzde 45ini Fransa, yüzde 35ini İspanya, yüzde
20sini İtalya yapıyor. Dünyada 6 milyar dolarlık ihracat hacmi olan trüf mantarı
pazarından hak ettiğimiz payı almak istiyoruz. Ülkemiz sahip olduğu iklim, toprak
yapısı ve coğrafyası ile Avrupanın toplam üretime denk gelen trüf mantarı
yetiştirme potansiyeline sahip. Çalışmamızla ülkemizin trüf mantarı potansiyelini
ortaya çıkararak hak ettiğimiz payı almak istiyoruz. Çalışmamızın ülkemizin
geleceğinde önemli rol oynayacağına inanıyorum.
Türkoğlu, projede ABD ve Avrupadan 5 bilim adamının da yer aldığını
belirterek, projenin en önemli ayağının eğitim çalışmaları ile vatandaşları
bilinçlendirmek olduğuna dikkati çekti.
-Yurt dışından gelen aşılı fidanların istilacı türler olma ihtimali var-
Türkoğlu, üniversite ile sanayi iş birlikteliğiyle Ar-Ge çalışması yaparak
aşılı trüf fidanı üretilmesini sağladıklarını, bu çalışmanın projenin çok önemli
bir bölümünü oluşturduğunu vurgulayarak, şunları söyledi:
Çünkü doğal olarak bulunan ve ekonomik getirisi iyi olan türlerin bir
şekilde ekonomiye kazandırılması, kırsal alana kazanç kapısı olması gerekiyor.
Üniversite ile sanayi işbirliğinde şu ana kadar 5 bin civarında fidan ürettik.
Meşe fidanları geliştiriyoruz. Önümüzdeki dönemde bunun patentini de alıp daha
büyük ölçekte üretmeyi düşünüyoruz. Çünkü yurt dışından gelen trüf aşılı
fidanların istilacı türler olma ihtimali var. İstilacı türlerin ülkemize gelip
mevcut doğal türlerimize zarar vermesini istemiyoruz. Türkiyeye gelen türlerin
aşılı olup olmadığını kontrol eden bir mekanizma yok. Bununla ilgili
düzenlemeleri de hazırlayıp Orman ve Su İşleri Bakanlığına sunacağız. Çünkü
gelen fidanlar hem çok pahalı hem tohumları ülkemize ait değil.
-Karadenizde kilosu 500 avro olan trüf mantarı türü var-
Türkoğlu, önümüzdeki yıldan itibaren fındık fidanlarında trüf aşılama
çalışması yapacaklarını, çünkü Karadeniz Bölgesinde kilosu 500 avro olan trüf
mantarı türü bulunduğunu anlatarak, şöyle konuştu:
Dünyanın en önemli fındık üreticisi olan ülkemizde 700 bin hektar doğal
fındık alanı var. Fındıkların köklerinde bazı trüf mantarı türleri bulunuyor.
Fakat insanlarımız bunu bilmiyor. Fındığın kilosu 8 ya da 10 lira, ama kökünde
bulunan mantarın kilosu 500 avro. Farkında olmadığımız çok büyük bir kazanç. İyi
bir planlamayla bu bölgeler trüf bahçesi haline getirilebilir.
Türkoğlu, eylem planının birkaç hafta içerisinde tamamlanarak Orman ve Su
İşleri Bakanlığına teslim edileceğini ifade etti.
Yayıncı: Tuncer Çetinkaya