BURSA (A.A) - Büşra Nur Özcan - Kafkas Dernekleri Federasyonuna
(KAFFED) bağlı Bursa Çerkez Kültür Derneği, ülkedeki olaylar nedeniyle Türkiyeye
gelmek isteyen Suriyeli Çerkezleri, sınırda karşıladıktan sonra birbirlerine
sahip çıkmaları için akrabalarının yoğun olduğu bölgelerde tutulan evlere
yerleştirip, ihtiyaçlarını karşılıyor.
Derneğin başkanı Levent Turgut, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Çarlık
Rusyanın baskısıyla Kafkasyadaki Çerkezlerin 1860lı yıllarda sürgün
edildiğini, bir kısmının da Suriyeye göç ettiğini ifade ederek, yaklaşık 120 bin
Çerkezin şu an Suriyede yaşadığını söyledi.
Turgut, Suriyedeki olaylar başladığında federasyonlarınca bazı bölgelerde
kriz komitesi oluşturulduğunu ve kendisinin de Güney Marmara Kriz Komitesinin
başkanı olduğunu ifade ederek, "Bölgemizde bize bağlı 11 dernek var. Bu
derneklerle bölgemizdeki tüm Çerkez köylerini gezdik, şehir merkezlerinde boş
evler aradık. Duyarlı hemşehrilerimizle köy ve şehirlerdeki boş evleri tespit
ettik. Çoğu kullanılmayan bu evlerin tamirat ve tadilatı yapıldı, eşyalar alındı"
diye konuştu.
Suriyedeki Çerkezlerin kendilerine çeşitli yollarla ulaştığını anlatan
Turgut, genelde Suriyeden Lübnan tarafına geçip buradan da deniz yoluyla
Türkiyeye gelen Çerkezlerin federasyon görevlilerince sınırda karşılandığını ve
otobüsle yerleşecekleri bölgeye yollandığını, daha sonra da önceden ayarlanan
evlere yerleştirildiğini belirtti. Marmara bölgesinde yerleştirilen 50 aile
olduğunu dile getiren Turgut, şöyle konuştu:
"Suriyeden gelen Çerkezlerin sülale isimlerine bakıyoruz ve bu sülalelerin
Türkiyede yoğun oldukları bölgeye yolluyoruz. Çünkü bir dil sıkıntısı var.
Suriyeden buraya gelen soydaşlarımızın çoğu çocukları da dahil dillerine
hakimler, yani birçoğu İngilizce, Arapça ve Çerkezçe konuşabiliyor. Bu dilleri
konuşabilen akrabalarının yoğun olduğu bölgelere yollamaya çalışıyoruz ki
birbirlerine daha iyi sahip çıkabilsinler. Çerkez aileler, Bursa, Yalova,
Balıkesir ve Çanakkaleye yerleştirilmiş durumda. Çoğunun küçük çocuğu var.
Onlara yardımcı olabilmek için daha duygusal bir şekilde işimize sarılıyoruz.
Yaptığımız yardımın farkında olmaları da bizi motive ediyor."
Turgut, Çerkez ailelerin çalışmak istediklerini ifade ederek, şunları
kaydetti:
"Çoğu, iş yapabilecek kapasitede fakat mesleklerini burada sürdürebilmeleri
için belli prosedürler var. İşverenlerin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayan bu
vatandaşları çalıştırması için bir Türk vatandaşı için ödediği paranın yaklaşık 3
katını ödemesi gerekiyor. Bu da masraflı olduğundan bir işte çalışmaları
konusunda sıkıntılar yaşanıyor. Bu prosedürün kolaylaştırılması halinde bu
vatandaşlar kendi kendilerini idame ettirebilir, burada kaldığı sürede ne
insanlara ne de devlete bir yük olur. Kendi yaşamlarını kendileri sürdürebilir
hale gelirler. Şimdilik duyarlı vatandaşların yapmış olduğu yardımlarla ailelerin
iaşelerini karşılıyoruz. Bazı bölgelerde belediyeler ve kaymakamlıklar da
yardımcı oluyor. Fakat bu, uzun bir süreç. Bugün için bunun altından kalkıyoruz
ama savaşın ne zaman biteceğini bilmiyoruz."
-"Vücudunda kurşun olan da var, doğum yapacak kadınlar da"-
Turgut, Güneydoğu illerindeki Suriyeli vatandaşlara ilaç yardımı
yapıldığını, Marmara bölgesinde ise bu yardımdan faydalanılamadığını
vurgulayarak, "Suriyeden gelenlerin arasında vücudunda kurşun olan da var, doğum
yapacak kadınlar da" dedi.
Suriyeli Çerkezlerin sosyal yaşama entegre olabilmesi için birtakım
yardımlara ihtiyaç duyduklarını dile getiren Turgut, "Ailelerin okul çağındaki
çocukları bulundukları şehirdeki okullara gönderiliyor. Kendi yaşıtlarıyla
kaynaşıp oyun oynuyorlar, bu şekilde Türkçe öğrenmeleri sağlanıyor. Türkçe
öğrendikten sonraki aşamada ise derslerine devam ediyorlar" diye konuştu.
Turgut, Suriyeden göçün gittikçe hızlandığını belirterek, şu ifadeleri
kullandı:
"Bölgemizde hızlı bir çalışma yapıp evleri bulduk, aileleri getirdik ama
artık yerlerimiz yetmez hale geldi. Bu konuda Afet ve Acil Durum Yönetimi (AFAD)
ile görüşmeler yapılıyor. Suriyede yaşayan Çerkez hemşehrilerimizi bir arada
barındırabilmek için bir çadır kent yapılmasını istiyoruz. Şu ana kadar öyle bir
imkan sağlayamadık. Şu anda daha hızlı hareket ediyor olmamız gerekmesine rağmen
bölgelerdeki yerlerimiz dolduğu için federasyon olarak bir süreliğine bu işe
dur dedik. Çünkü buraya yerleşen kişilerin iaşe ve diğer sıkıntılarını çözmemiz
gerekiyor ki diğerlerine de bir an önce gel diyelim. Savaş yeni başladığı
sıralarda gelenler, biraz şanslıydı çünkü daha savaş tam şiddetli değildi. Şu an
gelmek isteyen Çerkezler, aç, susuz, savaşın tam ortasında kalmış insanlar."
Yayıncı: Doğan Sarıtaş