ADANA (A.A) - Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki
Koruma Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Nüket Önelge, son 5 yılda özellikle Doğu
Akdeniz Bölgesindeki limon yetiştirilen alanlar ile turunçgil fidanlıklarında
görülen Turunçgil sarı damar açılması virüs hastalığının ağaç gelişimi ve
meyve verimini olumsuz etkileyerek ciddi ekonomik kayıplara sebep olduğunu
bildirdi.
Çukurova Üniversitesi ve Adana Ticaret Borsasınca, Çukurova Kalkınma Ajansı
2012 yılı Doğrudan Faaliyet Desteği programı altında yürütülen Adana ve Mersin
ili limon yetiştiricilik alanlarında ve turunçgil fidanlıklarında turunçgil sarı
damar açılması virüs hastalığının araştırılması, bölge turunçgil üreticisinin
hastalık konusunda bilgilendirilmesi eğitimi projesi kapsamında Kozan Ticaret
Odası salonunda düzenlenen eğitim seminerine katılan Önelge, dünyada yılda 124
milyon ton narenciye üretildiğini, Türkiyenin 3,5-5 milyon tonluk üretimle 10.
sırada yeraldığını hatırlattı.
Önelge, Doğu Akdeniz Bölgesinin Türkiye üretimin yüzde 80ini karşıladığını
ifade ederek, Türkiyede turunçgilde 70 farklı viroid, virüs ve virüs benzeri
hastalık bulunduğunu kaydetti. Ağaçların gelişimini etkileyen, fotosentez yapan
yapraklarda deformasyona yol açarak meyve verimini ve kalitesini düşüren
hastalığın ciddi ekonomik kayba sebep olduğunu anlatan Önelge, şunları kaydetti:
ilk olarak 2010 yılında Pakistan ve Hindistanda görülen hastalık, daha
sonra yayılarak ülkemize gelmiştir. Türkiyede ise ilk olarak 5 yıl önce
Mersindeki limon dikili alanlarda ortaya çıkmıştır. Dünyada çok fazla bilinen,
yaygın olan ve etmeni üzerinde fazla çalışılmış bir hastalık değildir. Hastalık
daha çok kültdiken, enter, İtalyan memeli, Lamas limon çeşitlerinde ve bölgemizde
anaç olarak yoğun şekilde kullanılan turunç bitkilerinde görülmektedir. Bu
hastalığın yayılmasını önlemek için alınacak en önemli tedbir; bahçelerdeki otlar
ve yaprak bitleri ile mücadele ve bulaşık olmadığı testlerle kanıtlanmış fidan
kullanımıdır. Bahçelerdeki ağaçlar ise kökleri kalmayacak şekilde sökülerek diğer
ağaçlara geçişi engellenmelidir. Yaprak damarlarında uzunlamasına sarı renk
açılmaları, yapraklarda hafiften şiddetliye doğru değişen oranlarda deformasyon,
yaprak boyutunun küçülmesi ve gondol yaprak oluşumu, ağaçlarda geriye doğru
kurumalar ve gelişimde gerileme, meyce veriminde ve büyüklüğünde azalma,
kalitesiz meyve oluşumu, yaprakların arka yüzeyinde ıslak, su emmiş gibi
görüntüler hastalığın belirtileridir. Bu gibi durumlarla karşılaşan üretici ve
ziraat mühendislerinin bize ulaşması durumunda yapılacak laboratuvar analizleri
ile 1 gün içinde hastalığın kesin teşhisi konulabilmektedir.
Seminere İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Necati Doğay, çiftçiler ve
ziraat mühendisleri katıldı.
Muhabir: Volkan Varan
Yayıncı: Zuhal Uzundere Kocalar