KONYA (A.A) - Türkiye Yazarlar Birliği (TYB) Konya Şubesinin
her hafta düzenli olarak gerçekleştirdiği programlar kapsamında bu hafta, Türk
Modernleşmesi ve Din konusu ele alındı.
Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi (NEÜ) İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi
Prof. Dr. Mehmet Akgül, Türkiyenin modernleşme süreci ve Avrupa ile
ilişkilerinin konuşulduğu programda, Osmanlı Devletinin, Avrupanın modernlik
sürecinden nasıl etkilendiğini anlattı.
Akgül, Osmanlı toplumu ve bütün insanlık, eşi görülmedik bir dönüşüm
projesi olan modernite ile karşılaşınca, geleneksel tepki ve korunma
mekanizmaları bir anda anlamsızlaşma sürecine girmiştir dedi.
Farklılığını ve üstünlüğünü her seferinde hissettiren Osmanlının
modernizmin ürettiği dayatmalar karşısında kendi gerçekliğinden şüpheye düştüğünü
hatırlatan Akgül, Osmanlı, asırlarca küçümsediği Batı ile yani kendi varlığına
meydan okuyan yeni yapı ve değerlerle yakınlaşma sürecine girmiştir diye
konuştu.
Rönesans, Fransız Devrimi ve reformların modernleşme hareketlerinin alt
yapısı olarak kabul edilebileceğini vurgulayan Akgül, sürecin tarihsel plandaki
yansımaları bugüne kadar uzanan bir çizgide, Batı ile birlikte hareket etme,
Küreselleşme veya Glolballeşme şeklinde kendisini yeniden ürettiğini
kaydetti.
İlk olarak modernleşmenin askeriyede uygulandığını söyleyen Akgül,
Askeriye ilk olarak modernleşmeyi benimseyen kurumdur. Fransanın askeri
teknikleri, kıyafetleri ilk olarak bu kurumda uygulanmaya başlamıştır şeklinde
konuştu.
İlk olarak modernleşmenin askeriyede uygulandığına dikkati çeken Akgül,
şunları kaydetti:
O dönem de medreseler ve askeri okullar bir arada eğitim veriyorlardı.
Askeriye ilk olarak modernleşmeyi benimseyen kurumdur. Fransanın askeri
teknikleri, kıyafetleri ilk olarak bu kurumda uygulanmaya başlamıştır. İlk
öğrenci temini sırasında da bazı sıkıntılar yaşanmıştı. Zeki, atik ve bilgili
kişileri tercih eden askeriyenin tek öğrenci temin edeceği yerler medreselerdi.
Medreselerden alınan askerler ise aldıkları dini eğitimle karşılaştıkları Avrupai
ortamla çelişkiye düştüler ve medreselerle modern okullar arasında ihtilaflar
oluştu. Bu yüzden Türkiye Cumhuriyetinin ordusu, Avrupa ve Laisizm çıkmazıyla
dine muhalif tavırlar sergilemiştir. Nitekim 28 Şubat ve diğer darbe girişimleri
buna örnektir.
Muhabir: Basir Gülüm
Yayıncı: Rıfat Yerlikaya