Bir zamanlar, gelinlerin çeyizlerinin vazgeçilmezi olan dikiş makineleri artık yük olarak görülüyor. Hazır giyim ile evlerden kalkan dikiş makinelerinin tamirinin son temsilcileri ise ayakta durmaya çalışıyor.

Kars şehir merkezinde 1945'te yapılan iş yerinde, konfeksiyonculuğu bırakıp, arkadaşından öğrendiği dikiş makinesi tamirciliğine başlayan ve 25 senedir bu işi yapan Cezayir Ömür (64) şehirde başka bir alternatifinin olmadığı ve İstanbul'dan müşterilerinin olduğunu söylüyor.

İş yerinin önündeki eski bir dikiş makinesi ve 'Dikiş makinesi tamiri yapılır' levhasıyla dikkat çeken Cezayir Ömür'ün iş yerinin vitrinini ise 100 yaşını aşkın makine süslüyor. Ömür Usta, "Bağkur emeklisiyim, bu işi hobi olsun diye sürdürüyorum. Pek para kazanamıyoruz. 50-60 senelik esnafım evde oturmaya gönlüm elvermiyor. Bir şeyler yapmak, birilerine faydalı olmak hoşuma gidiyor." diyor.

Dikiş makinesi tamirciliği ile 3 çocuk okutan ve topluma kazandıran Ömür Usta, "İki kızım bir oğlum var. Öncelerde işimiz iyiydi. Buradan kazandığım para ile çocuklarımı dershaneye gönderdim ve 3'ü de ekmeklerini kazanıyor. Fakat çocuklarım hiç gelip bu dükkana girmediler." diye dert yandı.

ZAMANA MEYDAN OKUYAN MAKİNELERİN USTASI

Önceden anne ve ninelerin el işi yaptıklarına değinen Ömür Usta, şimdilerde bunların kıymetinin olmadığını ifade ediyor. İş yerini sabah saat 7 gibi açtığını ve ilk işinin sobayı yakmak olduğunu belirtiyor. Terekteki makineleri gösteriyor. 100 yaşını aştıklarını, zamana hep birlikte meydan okuduklarını ekliyor. Makinelerin antika olmadıklarını açıklıyor. Antika olması için nakışlarının çivi ve el emeği ile yapılmış olması gerektiğini hatırlatıyor.

TÜRKİYE'NİN HİÇ BİR YERİNDE OLMAYAN MALZEMELER VAR

Tamirde kullandığı malzemeleri gösteren Ömür Usta, Türkiye'de malzeme bulunmadığını deniz yolu ile geldiğini, bir çok malzemenin sadece kendisinde olduğunu vurguluyor. Makine kafalarını gösteren 25 yıllık usta,"Bunları değiştirip müşterilerimizin istekleri doğrultusunda kol takıyoruz. Yüz yılı aşkın makineleri tamir ediyorum." diyor.

KARS'TA TEK DİKİŞ MAKİNESİ TAMİRCİSİ

'Kars'ta sizin dışınızda bu işi yapan var mı?' sorusuna, "Kars'ta bir tek ben varım. Bazen il dışından dolanarak gelen tamirciler oluyor." diye cevap veriyor.

Bir dikiş makinesinin tamirinin nasıl yapıldığını ve ne kadara mal olduğunu sorduğumuz Ömür Usta, şu cevabı veriyor: "Kırılan parçaları elimizde olan yenileri ile değiştiriyoruz. 50 yılı aşkın bir makinenin ikinci eli 300-400 civarındadır. Bir arızası ise 20 liradan başlıyor ve 100 liraya kadar çıkıyor. Kazancı bizi tatmin etmiyor. Şimdi pek evlerde makine bulunmuyor. Eskiden gelin verdikleri zaman, makinesiz gelin gitmiyordu. Evden çıkmıyordu. Ama şimdi makineyi gördüğü zaman istemiyor. Şimdi buzdolabı, çamaşır makinesi istiyor. Bu zamanda alındığı zaman makineyi çalıştıracak, gelinlerimiz yoktur."

İSTANBUL'DAN TAMİR İÇİN MAKİNE GETİRİLİYOR

Çırak ve kalfanın olmadığını kazançlarınında onları istihdam etmeye yetmeyeceğini sözlerine ekleyen dikiş makinesi ustası, bir mesleğin daha yok olmaya yüz tuttuğunu bu cümlelerle dile getiriyor: "Bizden sonra dikiş makinesi ustası yoktur. Çırak kalfa gelip burada çalışmıyor. Zaten çalışsada ona verecek paramız olmuyor. Benden sonra dışardan gezici olarak gelen makine tamircileri var. Onlar artık tamirlere bakacaklar. Tamire gelen makineler genelde rahmeti anneden, babadan kalan makineler. Vatandaş, bunları atıl kalmasın hatıra olarak saklamak için getiriyor. Burası çok eski bir makine tamir yeri olduğundan dolayı bura İstanbul'da da biliniyor. Kars'tan giden hemşehrilerimiz, yaz olduğu zaman çalışmayan makinelerini buraya getiriyor. Orada tamirci bulamıyor." CİHAN