Koruyucu özellikli maskeler yurt dışına gönderilip, koruyuculuğu olmayanların Devlet Malzeme Ofisi’ne verilerek hastanelere ve halka dağıtılmasında halk sağlığını tehdit eden bir rant çarkı olduğu ortaya çıktı.
‘Bedava maskede ölümcül şüphe' haberiyle gündem olan maske skandalının perde arkasından DMO üzerinden kurulan rant çarkı çıktı.
Sözcü’den Erdoğan Süzer’in haberine göre hükümetin her 5 maske ihracatına karşılık 1 maskenin DMO'ya hibe olarak verilmesi şartını fırsata çeviren firmaların, ucuz ve kalitesiz maskeleri üretip DMO'ya hibe olarak verdiği aktarıldı. Kaliteli maskeleri ihraç eden firmaların söz konusu firmaların hibe hakkını satın alıp şartı yerine getirdiği, ancak kaliteli maskelerin yurt dışına, kalitesiz ve riskli olan maskelerin ise hastaneler ile yoksul halka dağıtıldığı ifade edildi. Rant için halk sağlığının riske atıldığı doktorlar, hemşireler ve hastaların kalitesiz maskelerle virüs kaptığı kaydedildi.
KALİTESİZ MASKE RANTI BÖYLE İŞLİYOR
Rant çarkını anlatan ihracatçı firmalar, hibe maske üzerinden yeni bir sektör oluştuğunu, hükümete yakın olduğu söylenen bazı firmaların DMO'ya kolaylıkla kalitesiz maskeleri verebildiklerini iddia ettiler. İhracatçılar rant çarkının nasıl işlediğini şöyle anlattılar:
“Hiçbir firma ihraç ettiği kaliteli maskeyi DMO'ya bedava vermek istemiyor. Çünkü verirse ihracatta rekabet imkanı kalmıyor. Firma maliyeti tutturabilmek için piyasadan hibe verebileceği ucuz maske arıyor. DMO ile anlaşmalı sadece hibeye çalışan firmalar var. Hibe hakkı devredilebiliyor. O firmalar DMO'ya örneğin 1 milyon maske hibe vermiş. İhracatçının da 300 bin hibeye ihtiyacı var. Firmanın DMO'daki 300 bin hibe hakkı sistem üzerinden devralınıp şart yerine getiriliyor. İhracatçı 300 bin hibeye karşılık 1.5 milyon kaliteli maskeyi ihraç ediyor. Ne olduğu belirsiz 300 bin maske de kamu hastanelerindeki sağlık personeline, yoksullara ve halka bedava gönderiliyor.”
KORUYUCULUĞU YÜZDE 45
İhracatçıların verdiği bilgilere göre, yüksek koruyuculu N95 maskeler 1.75 lira, cerrahi maskeler de 42 kuruş bedelle yurt dışına ihraç ediliyor. Buna karşılık hibe edilen kalitesiz N95 maskeler 45 kuruşa, cerrahi maskeler 10-11 kuruşa piyasadan toplanıp DMO'ya veriliyor. Bir firma yetkilisi, hibe dışında piyasada satılan maskelerin çoğunun da iddia edildiği gibi yüzde 99 koruma sağlamadığını, testlerde bu oranın yüzde 45'lere kadar düştüğünü söyledi.
MALİYETİ DÜŞÜRMEK İÇİN MASKE 5 KAT YERİNE 3 KAT YAPILIYOR VE KALİTESİZ MALZEME KULLANILIYOR
Bir firma yetkilisi, DMO'ya bedava verilen ve başta doktorlarla hemşireler olmak üzere sağlık personelini virüsten korumak için kullanılan N95 maskelerinin maliyeti düşürmek için 5 kat yerine 3 kat üretildiğini, kullanılan malzemenin de çok kalitesiz olduğunu söyledi. Hibe cerrahi maskelerin çoğunda da filtre özelliği olan kumaşların kullanılmadığını belirten yetkili, “Bu maskelerin çoğu bakteriyi tutmuyor, aksine yayıyor” dedi.
‘N95 MASKELERİ KULLANAN SAĞLIKÇILARIN HAYATI TEHLİKEDE’
“N95 maskeleri kullanan sağlık personelinin hayatı ciddi tehlikede. Kötü cerrahi maskeleri kullanan Covid’li hastalar virüs yayıyor” ifadelerini kullanan firma yetkilisi, “Devletimiz sanki aciz kalmış gibi 15 kuruşluk maskeyi bedava getirmeye çalışırken insanlar ölüyor” şeklinde konuştu.
