ABD merkezli ekonomi ağırlıklı haberi sitesi Bloomberg, "Türk polisi markette diş macunu kontrolü yaparak enflasyonla mücadele ediyor..." başlıklı bir habere yer verdi.
"Her ne kadar Merkez Bankası'nın yapabileceklerine kadir olmasa da, Türk zabıtası, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın fiyat artışlarının bastırılması için üst üste yaptığı çağrıların ardından, enflasyonla savaşın ön cephesinde" diyen Bloomberg, zabıta memurlarının süper marketlere baskın düzenleyip fiyat kontrolü yapmaları ve müşteriyi kazıkladığından şüphelendikleri esnafı uyarmalarına dair tanıklıkları nakletti.
ALTIN DEĞERİNDE DETERJAN TABLETİ
AKP'nin kalelerinden Güngören'de pazar sabahı denetime çıkan zabıta memurlarından Ahmet Ergal, "Fiyatları yazar kasadaki fiyatlarla karşılaştırıyoruz. Ürünlerin ağırlıklarını da kontrol ediyoruz. Her gün birkaç dükkana gidiyoruz" bilgisini paylaştı.
Aynı ekipten bir diğer memur ise bulaşık makinesi için 120'li deterjan tableti paketini elinde sallayarak "Altın mı bulduk, ne" diye bağırdı. Zira fiyatı, asgari ücretin yüzde 6'sına denk gelen 105 liraydı.
Ankara'daki zabıta amiri Mustafa Türk ile adamlarının daha sonra yüksek fiyattan satılmak üzere ürün stoklanıp stoklanmadığını bulmak için bir soğuk hava deposunda yaptığı denetimden de sahneler aktarıldı.
BAZI TÜKETİCİLER İKNA OLMUŞ DEĞİL
Ankara'da alışverişe çıkan Sabri Ergin isimli tüketici "Marketler değil, Türkiye'nin topyekün gidişatı yüzünden fiyatlar artıyor. Bu denetimler hiçbir şeyi çözmez" görüşündeydi.
BLOOMBERG: UMUTSUZLUĞUN YANSIMASI
"Liranın bu yıl yüzde 38 değer kaybetmesiyle fiyatlar altüst olur ve enflasyon eylülde yüzde 25'i görerek son 15 yılın en yüksek oranına ulaşırken, üretici fiyatları bu oranın iki katı düzeyde arttı" hatırlatması yapan Bloomberg, zabıta denetimi gibi önlemlerin, 'politika yapıcılardaki giderek artan umutsuzluğun yansıması' olduğu yorumunu getirdi.
'GERİYE ZABITAYI İZLEMEK KALDI'
'Erdoğan'ın korkusundan Merkez Bankası'nın yeniden yüksek faiz artırımına gidemediğini, politika yapıcılar için geriye zabıtanın neler yapabileceğini izlemenin kaldığını' kaydeden Bloomberg, İYİ Parti lideri Meral Akşener'in şu sözlerini de aktardı:
'ERDOĞAN'I DA ZABITAYA MI ŞİKAYET EDELİM?'
"Dünya 4D yazıcıları, nesnelerin internetini, sanal gerçekliği konuşurken, ekonomiyi zabıtayla idare edebileceğini düşünmen, Türkiye için zuldür. Yılın bitmesine daha üç ay var. Tüketici enflasyonu yüzde 24,5’i, üretici enflasyonu yüzde 46’yı buldu. Sayın Erdoğan, şimdi ne yapalım? Seni, belediye zabıtasına mı şikayet edelim?"
'KEDİ FARE OYUNU'
Haberde, Erdoğan'ın 14 Eylül'de denetim mekanizmalarının devreye girmesi çağrısının ardından ilk denetimlerin başladığı, Cumhurbaşkanı'nın 2 Ekim'de fiyat dalgalanmasına karşı gereken her şeyi yapmanın görevleri olduğunu söyleyerek zabıtayı göreve çağırması üzerine denetimlerin ciddiye bindiği aktarıldı.
"Bazı dükkanlarda son iki haftada yumurtanın fiyatı yüzde 22, tuvalet kağıdının fiyatı yüzde 25 arttı" denilerek Türkiye çapında zabıtanın kedi fare oyunu oynadığı belirtildi.
'DEVLETİN PİYASAYA MÜDAHALELERİ'
Elde acı ilaç niteliğinde olmayan çok az çözüm kaldığını, bu yüzden yetkililerin piyasaya müdahalelere giderek daha çok başvurduğunu belirten Bloomberg, türev kullanımına kısıtlama, bankalardan konut kredisi faizini piyasanın aşağısına çekme talebi, satış ve kiralamalarda döviz kullanılmasının yasaklanması, ekmekte fiyat artışlarının engellenmesi, sermaye kaynağı yaratmak için kamu bankalarının tahvil satışının İşsizlik Fonu'na yapılması gibi örnekleri sıraladı. Ticaret Bakanlığı'nın yaklaşık 4000 firmada toplam 69.200 ürünü denetlediğine ve 114 firmadan fahiş fiyatlarla ilgili savunma yazıları talep ettiğine dikkat çekti.
'SADECE HESAP GÜNÜNÜ GECİKTİRİR'
Ancak Bloomberg, 'Merkez Bankası'nın faizleri çok yükseltmek için fazla uzun süre beklediği eleştirilerinin ardından, bu önlemler vasıtasıyla ekonominin mikro yönetiminin, sadece Türkiye'nin hesap verme gününü geciktirmeye yarayacağı' değerlendirmesini yaptı.
Sitenin görüş aldığı Bilkent Üniversitesi iktisat profesörü Erinç Yeldan "Enflasyonla kolluk kuvvetlerini başvurarak mücadele edemezsiniz. Denetimler hükümetin haksız kazanca izin vermediği mesajını gönderebilir, ama bu, enflasyonla mücadelenin asli yöntemi olamaz" dedi.