Suç örgütü lideri Sedat Peker'in açıklamalarıyla yeniden gündeme gelen Ziraat Bankası'nın Demirören Grubuna verdiği 750 milyon dolarlık krediyle ilgili iddialara uzun bir sessizliğin ardından ilk kez açıklama geldi.
Ziraat Bankası Genel Müdürü Alpaslan Çakar, kredinin geri ödenemediği, teminatının da zayıf kaldığına ilişkin iddialara TBMM KİT Komisyonunda kısmen yanıt verirken kredinin takibe düşmediğini ifade etti.
‘MEDYA KREDİSİ’
Çakar, grubun ismini vermeden ‘medya kredisi' diye ifade ettiği kredinin akıbetiyle ilgili olarak, “Söz konusu firmanın kredisi canlı hesaplarda izlenmektedir. Bankacılık usul ve kuralları aynen bu firmaya da uygulanmaktadır” dedi.
Daha detaylı açıklama yapmak isteyen Çakar'ın konuşması KİT Komisyonu Başkanı Mustafa Savaş tarafından sık sık kesildi. Başkan Savaş, hemen her cümlesinde Çakar'ı üstü kapalı olarak uyarıp sorulara yazılı yanıt vermesini istedi.
Ziraat Bankasının 2017-2018 yılı hesaplarının görüşüldüğü TBMM Kamu İktisadi Teşekkülleri (KİT) Komisyonu Ziraat Bankasının, Aydın Doğan'ın medya grubunu Demirören Grubuna satışıyla ilgili verdiği 750 milyon dolarlık kredi tartışmalarına sahne oldu.
MUHALEFETTEN SORU YAĞMURU
CHP Milletvekilleri Deniz Yavuzyılmaz, Atila Sertel ve Kemal Zeybek başta olmak üzere muhalefet partileri, komisyona gelen Ziraat Bankası yönetimini soru yağmuruna tuttu.
Milletvekilleri çiftçiden esirgenen 750 milyon dolarlık kredinin tek başına bir gruba siyasi telkinle verildiğini, teminatının çok düşük kaldığını, kredinin geri ödenip ödenmediğinin ise bilinmediğini söylediler.
Kredinin akıbetine ilişkin detaylı açıklama yapılmasını isteyen komisyon üyeleri, kamuoyunun gerçekleri mafya liderinden değil doğrudan banka yönetiminden duyması gerektiğini söylediler.
Milletvekilleri, Virgin Adalarında Mehmet Emin Karamehmet'in şirketine Turkcell hisseler için ödendiği söylenen 1.6 milyar dolarlık krediyle ilgili açıklama da talep ettiler.
TAKİPTE DEĞİL, CANLI HESAPLARDA
Vekillerin sorularının ardından söz verilen Ziraat Bankası Genel Müdürü Çakar, Demirören Grubunun ismini vermeden yaptığı açıklamada kredinin canlı hesaplarda izlendiğini belirterek 750 milyon dolarlık kredinin takibe düşmediği ya da batık krediler arasına alınmadığı mesajını verdi.
Çakar, “Medya kuruluşuyla ilgili bir konu çok gündeme getirdi. Ziraat Bankası inşaat, enerji ya da hizmet sektörlerinde olduğu gibi medya sektörüne de kredi verebilir. Burada ifade edilen söz konusu medya firması da bu kapsamda kredi verilmiş bir firmadır. Söz konusu firmanın kredileri canlı hesaplarda izlenmektedir. Ancak şunu belirteyim, bankamız bu firmaya da bütün müşterilerinde olduğu gibi bankacılık usul ve esaslarının gerektirdiği çerçevede muamele etmektedir. Bu kredinin tabii olduğu bankacılık kuralı ne ise bu kredi için de aynısı uygulanmaktadır” dedi.
BAŞKAN KONUŞTURMADI
Komisyon Başkanı Savaş, “Peki” diyerek Çakar'ın sözlerini bitirmesini isterken muhalefet milletvekilleri, “Yani tahsilat başladı mı, firma taksitleri ödemeye başladı mı?” diye sordular.
Çakar, bu soruya yanıt vereceği sırada Başkan Savaş, “Sayın Genel Müdür söyleyeceğini söyledi. Karşılıklı konuşmayalım” diyerek Çakar'ın daha açıklama yapmasına izin vermedi.
Başkan Savaş'ın sorulara yanıt vermesi için mikrofonunu açtığı Alpaslan Çakar'ı konuşmaya başladığı ilk andan başlayarak sık sık ‘Sorulara yazılı yanıt verebilirsiniz. Peki teşekkür ediyorum' diye uyarması dikkat çekti.
VİRGİN YERİNE ‘BİR ADA'
CHP'li Deniz Yavuzyılmaz, Demirören kredisinin yanı sıra Ziraat Bankasının Virgin Adalarında Mehmet Emin Karamehmet'in şirketine Turkcell hisselerinin devri için 1 milyar 636 milyon dolar kredi verdiğini, bu kredinin akıbetinin de bilinmediğini söyledi.
Yavuzyılmaz, Çakar'a, bu kredi nedeniyle Ziraat Bankasının ne kadar zarar ettiğini sordu. Çakar, cevap bölümünde açıklama yaparken, Sayıştay raporlarında geniş yer tutan bu krediyle ilgili, Virgin Adaları ismini hiç kullanmadan “Bir adadaki krediye ilişkin soru da geldi. O kredi kapanmış bir kredidir. O kredi tahsil edildi” dedi.
TARIMI KURGULAYAN BANKA DEĞİLİZ
Genel Müdür Çakar, Ziraat Bankasının çiftçi yerine daha çok şirketleri desteklediğine yönelik eleştirilere ise ilgin bir yanıt verdi.
Çakar, “Ziraat Bankasının kuruluş noktası tarımdır. Ancak Ziraat Bankası sadece tarımı kurgulayan bir banka olmaktan çıkmıştır. Tarım dışındaki sektörleri de kredi vermektedir” dedi.
CAN ALICI SORULAR YANITSIZ KALDI
Komisyon toplantısında milletvekillerinden kredilerle ilgili kritik sorular geldi. Ancak soruların büyük bölümü yanıtsız kaldı. İşte milletvekillerinden gelen bazı yorum ve sorular:
CHP Milletvekili Atila Sertel: “Demirören'e verilen 750 milyon dolarlık kredi Sayıştay ve Meclis denetiminden gizlendi. Sayıştay'ın hiçbir raporunda Demirören ismi geçmiyor. Çiftçiye kredi kullandırırken evini, traktörünü ipotek alırken nasıl oluyor da 750 milyon dolar krediyi kullandırırken yeterli teminatı almıyorsunuz. Kredinin bankacılık kurallarıyla değil siyasi baskıyla verildiği kuşkusu var. Mafya liderlerini izleyerek değil, KİT Komisyonu olarak Meclisin bize verdiği yetkiyi kullanarak soruyorum. Kredinin teminatları ne oldu, banka ne kadar zarara uğradı, borçlar ödenmeye başladı mı?”
İYİ Parti Milletvekili Bedri Yaşar: “Kamuoyuna açıklama yapmadınız. Bankayı denetleyen komisyonun üyesi olarak çok rahatsızlık duyuyorum. Bankanın itibarı zarar görüyor.”
CHP Milletvekili Kemal Zeybek: “Yazık değil mi bu ülkenin kaynaklarının üretim yerine bir gruba verilmesi. Tarih bunu yazacaktır, iktidarın medya gruplarını ele geçirmek için toplumu yanlış bilgilerle yönlendiren bir durum için yapılan işler için bu kredi verilmiş, medya grubu alınmıştır.”
CHP Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz: “Doğan Medya, Demirören Grubu, Ziraat Bankası hepsi de TC devleti sınırları içerisinde yer aldığı halde krediler niçin ABD doları olarak verilmiştir? TL'nin değeri kalmadı. 675 milyon dolar 2 yılı ödemesiz 7 yıl taksitle verildi. Ödemesiz dönem olduğu için Sayıştay ve Meclis denetimi devre dışı bırakıldı. Yapılandırma olursa 2 yıl daha bu hesaplar 2022'ye kadar incelenemeyecek. Kredinin taksitlerinin ödemeye başlamış olması gerekiyor. Başladı mı, yapılandırma oldu mu, teminatları aldınız mı?”
İYİ Parti Milletvekili Yasin Öztürk: “Medya devri için ne kadar kredi verdiniz? Banka içinde yetkisi olanların dahi bu kredinin gerçekte ne kadar olduğunu göremiyorlarmış. Böyle bir iddia var. Bu iddialar doğru mu?”