Ocak ayında inşaat maliyetlerindeki artış yüzde 10’u geçti. Maliyetlerdeki bu artış devam ederse sektör sıkıntıya girer” dedi

Markalı konut projeleri üreten Makro İnşaat’ın Yönetim Kurulu Başkanı Ercan Uyan, 17 Aralık Operasyonu’nun inşaat sektörü üzerindeki olumsuz etkisini rakamlarla ortaya koydu. İnşaat maliyetlerinin geçen yılın genelinde yüzde 7-8 civarında bir artış gösterdiğini söyleyen Ercan Uyan, “17 Aralık’tan sonra döviz kurları ve faizlerde yaşanan hareketlilik sonucu inşaat maliyetlerinde bir ayda yüzde 10’unun üzerinde bir artış meydana geldi. Maliyetlerdeki bu artış devam ederse sektör sıkıntıya girer” dedi. İnşaat maliyetlerinde etkin ana 14 kalem üzerinden oluşturulan, malzeme sepeti üzerinden yaptıkları piyasa araştırması hakkında bilgi veren Uyan, “Elektrik kablosunun hammaddesi olan bakır uluslararası piyasada dolar bazında işlem görüyor. Bakırda TL bazlı artış oranı yüzde 27’ye ulaşıyor. Artış oranı kumda yüzde 26’yı, çimentoda yüzde 15’i, demirde ise yüzde 12’yi buluyor” diye konuştu.  Ercan Uyan, parke, doğrama, kereste, vitrifiye, cam, boya ve akaryakıt gibi diğer kalemlerde ise artış oranlarının minimum yüzde 10 olduğunu tespit ettiklerini açıkladı.

Kısa dönemde bu yüksek maliyet artışının daha da yükselmesinden endişe duyduklarını belirten Makro İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Uyan, bunu üç sebebe dayandırdıklarını söyledi. İlk olarak kurdaki ve faiz oranlarında ki artışın henüz tam olarak enerji ve sanayi üretim maliyetlerine yansımadığını, bu yansımanın oluşması durumunda ise fiyatlardaki artış oranının daha da yukarılara çıkabileceğini belirtti.

İkinci dayanak olarak, normal süreçlerde kış aylarında, doğu ve güneydoğu şantiyelerinin kapalı olmasından dolayı inşaat piyasasında arza bağlı olarak talep daralması yaşandığını ve bununda inşaat malzemelerinde kış aylarında dönemsel olarak düşük fiyat avantajını sağladığını ifade eden Uyan, bahar aylarından itibaren doğu bölgelerinde açılacak şantiyelerle birlikte talebin artacağını bunun da fiyatları yukarı taşıyacak bir neden olabileceğini belirtti. 

Son olarak piyasa faizlerinde oluşan yükselişin, ticari kredi ve bireysel kredilerde ciddi artışlar doğurduğunu, bu durumun iki yönden inşaat maliyetlerinde artışa sebebiyet vereceğini belirten Uyan, ilk olarak yükselen bireysel konut kredilerinin konuta olan talebi daraltacağını, bu daralmanın inşaat maliyetlerine proje inşaat aşamasında satış yapmak suretiyle ön finansman olarak ciddi kaynak sağlayan projelerde bu kaynağı keseceğini söyledi. Uyan, firmaların bu kesilen kaynağın yerine öz sermaye veya kredilerle inşaatı finansman etmek zorunda kalacaklarını, bunun da ciddi finansman giderleri neticesinde yapım maliyetlerini artıracağını açıkladı.

İnşaat malzemesi üreticilerinin de piyasalarda oluşan dalgalanmalar sonucunda ya inşaat firmaları ile büyük bağlantılara girmekten kaçındıklarını ya da riski fiyatlamak suretiyle anormal teklifler sunduklarını dile getiren Uyan, “Bu durum özellikle süre taahhüdü verilen projelerde, işi zamanında bitirmek isteyen kurumsal ve marka yükleniciler için ciddi mali yükler doğuruyor. Bu yükü proje geliştiren inşaat firmalarının belli oranda konut satış fiyatlarına yansıtma imkanı var. Ancak götürü usulü çalışan ve kamu taahhüt işi yapan müteahhitler bu durumda zorda kalabilir” diye konuştu. 

Makro İnşaat olarak, inşaat maliyetlerini merkez ofis-satınalma-şantiye arasında kurdukları network sistemi üzerinden anlık takip etme imkanları olduğunu belirten Ercan Uyan, şu anda birinci sınıf kapalı otoparklı konutlarda, satılan alan metrekare inşaat maliyetlerinin arsa payı ve KDV hariç 1.750 TL/m2 mertebesine, daha üst segment lüks projelerinde ise maliyetlerin 2.300-2.700 TL/m2 civarına çıktığını söyledi. Bu durumda, İstanbul’da ikinci derece merkezi lokasyonda en düşük arsa maliyetinin de, satılabilir metrekare alanına düşen değerinin 1000-1.200 TL/m2 olabileceğini, sonuç olarak toplamda birinci sınıf konut maliyetlerinin şu anda karsız ve KDV hariç minimum 2.800-3.000 TL/m2 bandında gerçekleşebileceğini hesapladıklarını belirtti.

Ekonominin lokomotifi olarak kabul edilen inşaat sektörünün, içerisinde yüzlerce kalem barındırdığını, ilkokul mezunundan, üniversite mezununa kadar geniş bir yelpazede istihdam imkanı sağladığını ifade eden Uyan, dolayısıyla bu dalgalanma ve belirsizliğin uzun vadede devam etmesinin sektörde derin yaralar oluşturmasından endişe duyduklarını belirtti. Ekonominin en önemli aktörünün siyasi istikrar olduğunu, piyasa da genel olarak seçim sonrası bir normalleşmenin beklendiğini belirten Uyan, kendi kanaatlerinin de bu yönde olduğunu, aksi takdirde ekonominin lokomotif sektörü olan inşaat piyasasının mevcut durumu uzun vade taşımasının çok zor olduğunu söyledi.